„Earth Speakr” daje głos dzieciom.

Olafur Eliasson jest artystą, przez którego zawsze przemawia dziecko. Pod nowojorskimi mostami zainstalował ogromne wodospady i animował ludzi załamaniami światła, aby ich kolorowe cienie tańczyły na ścianie. Użył światła stroboskopowego, aby przekształcić krople z rozpryskującego się węża wodnego w świetlne rzeźby. Przy pomocy wielkiego dysku słonecznego przekształcił Halę Turbin w galerii Tate Modern w Londynie w niekończący się wieczór. Dziecięcą chęć do zabawy i okazywania zadziwienia, do robienia żartów i do fantazji, które wykraczają poza granice rozsądku, znaleźć można niemal we wszystkich projektach, które mieszkający w Berlinie artysta duńsko-islandzkiego pochodzenia zrealizował w ciągu ostatnich 25 lat.

I dlatego w pełni zrozumiałe jest, że to właśnie Eliassonowi Federalne Ministerstwo Spraw Zagranicznych powierzyło opracowanie projektu artystycznego z okazji niemieckiej prezydencji w Radzie UE. On natomiast stworzył platformę interaktywną dla dzieci i młodzieży. „Od paru lat staram się dowiedzieć, kim są ludzie, których się nie słucha. To są na przykład dzieci“, mówi Eliasson o swoim „zdecentralizowanym dziele sztuki“ zatytułowanym „Earth Speakr“. Eliasson opracował zatem aplikację, która udziela młodym ludziom głosu w mediach – użyczając ten głos komu innemu.

Zasada „Earth Speakr” - podobnie jak w jego najlepszych pracach do tej pory - jest również bardzo prosta. Jej efekt jest przy tym niesamowity. Dzieci i młodzież w wieku od 7 do 17 mogą korzystać z aplikacji do nagrywania wiadomości na swoim smartfonie. Wiadomość ta jest następnie przekształcana na graficzny obraz twarzy na wyświetlaczu. Nagraną wypowiedź można następnie przenieść na dowolny obiekt w najbliższym otoczeniu. W tym procesie cyfrowa twarz łączy się z tłem i pozwala obiektowi wypowiedzięć wcześniej nagrane słowa. I tak na przykład drzewo może narzekać na zanieczyszczenie powietrza, kotlet na patelni krzyczeć a samochód ryczeć. Pies może recytować wiersz miłosny, truskawce może się odbijać a piłka nożna może wymyślać na klub Bayern Monachium.

„Tematem Earth Speakr są poważne problemy środowiska“, mówi Eliasson wyjaśniając podstawowe założenia projektu. „Ale w żadnym wypadku nie chcemy z moralnego punktu widzenia dyktować dzieciom tego, co mają mówić.“ Dlatego też ramy treściowe tej aplikacji wykorzystującej technologię rzeczywistości rozszerzonej (ang. Augmented-Reality (AR)) są określone tylko w przybliżeniu, swoboda nie ma granic. Eliasson jest przekonany, że młodzi użytkownicy zrozumieją intencję projektu i nie potraktują „Earth Speakr“ jako internetowej sztuczki służącej do żartów i zamieszczania wskazówek dotyczących makijażu. „Dzieci dobrze wiedzą, co się dzieje ze światem.“

Po ośmiomiesięcznej fazie testowej, przeprowadzonej w wielu krajach europejskich przez zespół Eliassona wraz ze specjalistami psychologii dziecięcej i innych dziedzin, artysta jest pewien, że zgromadzone na platformie krótkie filmy pozwolą przesłać zdecydowany sygnał do „elit decydujących w kwestiach klimatycznych“. „Wyniki aplikacji, często niezwykle surrealistyczne i dziwaczne, sprawiają, że można się nią zajmować dłużej, niż w wypadku prostego hasła politycznego.“ A że aplikacja dostępna jest w 25 językach, na koniec powstanie prawdziwie europejski chór mówiących rzeczy, któremu będzie wolno wyrażać swoje poglądy co do pilnej potrzeby podjęcia działań mających wpływ na decyzje nadające kierunek polityce.

„Bardzo ważne jest, aby decydenci słuchali rad dzieci“, kontynuuje Eliasson. I to nie tylko dlatego, że dzieci są „ekspertami od nadziei“. Artysta nie uważa, że „Earth Speakr“ stanie się „platformą strachu“. Choć niebezpieczeństwa,  jakie grożą przyszłości dzieci, a których przyczyną jest wiara dorosłych w wieczny wzrost gospodarczy, rosną z każdym dniem, Eliasson ma nadzieję, że wkład młodych ludzi będzie konstruktywnym bodźcem do działania. „Mając na względzie ich dużą siłę wyobraźni i naturalną chęć do zabawy, tworzę platformę, na której będą mogły wyrażać swoje obawy i pomysły.“

Stąd Eliasson w projekcie dotyczącym prezydencji UE postrzega siebie zaledwie jako „połowicznego artystę“. Drugą połowę dzieła sztuki tworzą dzieci i młodzież. Zawarte w nim treści nie są i nawet po zakończeniu projektu nie będą własnością wynalazcy aplikacji. „Treści, które tworzą dzieci, cały czas należą do dzieci“, mówi Eliasson nadmieniając, że w projekcie „Earth Speakr“, który powstał we współpracy z niemieckim MSZ i Instytutem Goethego, obowiązują najwyższe standardy ochrony danych osobowych. „Potrzebujemy powszechnego ruchu, kóry zapewni, że dzieci zostaną wysłuchane – nie tylko w polityce, ale przez wszystkich decydentów w sprawach społecznych i gospodarczych“, oświadcza Eliasson. Niemniej jednak, nie chce przepowiadać, co młodzi użytkownicy jego aplikacji faktycznie z nią zrobią. „Tego nie można zupełnie przewidzieć. Ale właśnie to jest typowe dla sztuki.“ On sam cieszy się jak dziecko na jej efekt końcowy.

Kim jest Olafur Elliason?

Olafur Eliasson urodził się w 1967 roku w Danii. Swoje młodzieńcze lata spędził na Islandii. Z przedstawicielami niemieckiej sceny artystycznej zetknął się już podczas studiów  artystycznych w Kopenhadze. W 1995 roku przeprowadził się do ­Berlina i założył Studio Olafur Eliasson. Zespół ekspertów z dziedziny architektury, rzemiosła i sztuki cyfrowej wspiera go w ­realizacji projektów. W latach 2009-2014, jako profesor na Uniwersytecie Sztuk w Berlinie (UdK), kierował Instytutem ­Eksperymentów Przestrzennych. Jest ­również założycielem organizacji społecznej „Little Sun”, która produkuje lampy zasilane energią słoneczną dla ludzi z ­regionów bez dostępu do elektryczności.

„Deutschland Edition”: pobierz magazyn w wersji elektronicznej

© www.deutschland.de

You would like to receive regular information about Germany? Subscribe here: