„Zapewnić lepszą ochronę”
Naukowiec Jörn Birkmann bada, w jaki sposób Niemcy mogą lepiej chronić się przed skutkami ulewnych deszczów i upałów.
Planista przestrzenny Jörn Birkmann z Uniwersytetu w Stuttgarcie intensywnie pracuje nad tym, gdzie i jak Niemcy mogą przystosować się do zmian klimatu. Uczestniczył jako autor w pracach nad raportem Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC), a obecnie bada możliwości pomyślnej odbudowy po klęsce powodzi, która miała miejsce w Nadrenii Północnej-Westfalii i Nadrenii-Palatynacie latem 2021 roku. Ponad 130 osób zginęło wówczas w dolinie rzeki Ahr w pobliżu Bonn.
Panie Profesorze, jakie są najważniejsze wnioski wynikające z klęski powodzi dla odbudowy w dolinie rzeki Ahr?
W tak wąskiej dolinie jak dolina Ahr odbudowa polega z jednej strony na stworzeniu dla rzeki alternatywnych obszarów zalewowych na wypadek powodzi lub ulewnych deszczów. Kolejnym zadaniem jest zapewnienie w przyszłości lepszej ochrony w przypadku wystąpienia takiego zdarzenia. Na przykład szkoła powinna mieć kilka pięter, aby można było ewakuować dzieci na wyższe kondygnacje i w ostateczności dopuścić do zalania parteru.
Przy odbudowie i dostosowywaniu mostów w dolinie rzeki Ahr pojawia się wiele pytań: Jak można zapobiec zaklinowaniu się tam drzew, samochodów lub przyczep kempingowych, jak to miało miejsce podczas katastrofy latem 2021 roku? Czy mosty powinny być wyższe lub szersze, czy może obok mostów powinny znajdować się zagłębienia, aby w razie potrzeby woda mogła tam spływać?
Kolejnym wyzwaniem jest połączenie odbudowy z ochroną klimatu i adaptacją. Na przykład, nie zawsze łatwo jest zainstalować w domu inny system ogrzewania w miejsce dotychczasowego ogrzewania olejowego. Do tej pory przy odbudowie i zawieraniu umów ubezpieczeniowych zakładano z reguły, że przywrócony zostanie stan pierwotny. W niektórych przypadkach osoby poszkodowane nie wiedzą nawet, czy za sześć miesięcy dla ich domu będzie dostępny alternatywny gazociąg.
Na jakie niebezpieczeństwa i ryzyka związane ze zmianami klimatu Niemcy muszą się szczególnie przygotować?
Głównymi zagrożeniami są z pewnością ulewne deszcze i powodzie, ale także upały. Musimy spodziewać się większej liczby ekstremalnych zjawisk pogodowych. Jednocześnie jednak należy zawsze brać pod uwagę wzajemne oddziaływanie różnych czynników składających się na ryzyko. Na przykład, jeśli ekstremalne wydarzenie, takie jak obfite opady deszczu w dolinie Ahr, dotknie obszar, na którym mieszka wiele starszych, szczególnie narażonych osób, to sytuacja będzie inna niż w przypadku, gdy obszar ten zamieszkują głównie ludzie młodzi.
Gdzie w Niemczech istnieje szczególna potrzeba podjęcia działań w celu dostosowania się do tych zagrożeń?
Na pewno trzeba się bardziej zastanowić nad możliwościami odpływu wody bez wyrządzania szkód, na przykład podczas intensywnych opadów. Mogą to być tereny zielone, takie jak parki, ale także częściowo utwardzone obszary z niewielką infrastrukturą. Potrzebujemy także więcej zacienionych otwartych przestrzeni w miastach, aby przeciwdziałać stresowi cieplnemu, np. przy pomocy drzew i parków.
Powinniśmy zadać sobie również pytanie, które osoby i która infrastruktura wymagają szczególnej ochrony. Dotyczy to na przykład szkół, szpitali czy domów opieki dla osób starszych. Nie chodzi bowiem tylko o to, jak silna będzie powódź czy wiatr, ale także o to, co należy w pierwszej kolejności zabezpieczyć i przystosować.
You would like to receive regular information about Germany? Subscribe here: