Dünyanın en büyük güneş enerjisi projesi
Enerjide dönüşümün dinamoları: Katharina Böhme KfW adına Fas’ta dünyanın en büyük güneş enerjisi projesinin inşasını koordine ediyor.
“Oraya her gidişimde bölgenin güzelliği beni çarpıyor: Her şey inanılmaz temiz, pırıl pırıl ışıldıyor, bembeyaz su buharı göğe yükseliyor. Arka planda kimi zaman zirveleri hala karlarla kaplı olan Atlas Dağları uzanıyor. Hava sıcak, güneş insanın tenini yakıyor ve insan huşuyla kendinden geçiyor”, diye anlatıyor hissetlerini Katharina Böhme. İnsan onun Fas’a ilişkin izlenimlerini dinlerken büyük bir çöl filminin çekimlerini anlatıyormuş duygusuna kapılabiliyor. Varzazat sarp vadileriyle gerçekten de “Arabistanlı Lawrence”, “İbni Sina: Hekim” (The Physician) ve son olarak da “Taht Oyunları” (Game of Thrones) gibi dev yapımlara ev sahipliği yapan bir yer.
KfW Kalkınma Bankası bünyesinde çalışan 34 yaşındaki proje direktörüyse bu sözleriyle bir film stüdyosunu değil dünyanın en iddialı güneş enerjisi projesini anlatıyor: Varzazat’da 3000 hektarlık bir alanda toplam gücü 580 megawatta ulaşabilen dört güneş enerjisi santrali inşa ediliyor. Bu projenin adı “NOORo”. Arapça’da ışık anlamına gelen nur sözcüğünün İngilizce yazılışına (noor) Varzazat’ın gene İngilizce’deki adı olan Ouarzazate’nin “o”sunun eklenmesiyle oluşmuş bu isim. Burada metrekareye düşen güneş enerjisi miktarı 2500 kilowattsaati aşıyor. İlk güneş enerjisi santrali 2016 yılında hizmete girdi. “Her yıl aşağı yukarı beş kere bölgeye gidiyorum” diyen Böhme meslektaşlarıyla birlikte Federal Yönetimin bu iddialı girişimi hayata geçirilmesini desteklemek üzere görevlendirdiği KfW adına tüm aşamalarının planlandığı şekilde tamamlanmasını denetlemekten sorumlu. Zira Almanya KfW Kalkınma Bankası aracılığıyla desteklediği bu projenin en büyük finansörlerinden biri.
1,3 milyon insan için güneş enerjisinden elektrik
Fas Kuzey Afrika ve Orta Doğu’da yenilenebilir enerjilerin kullanımı konusunda öncü ülke: Fas yönetimi 2020 sonuna kadar güneş, rüzgar ve akarsular sayesinde kazanılan elektrik enerjisinin, ülkenin elektrik ihtiyacının yüzde 40’ından fazlasını karşılamasını hedefliyor. Tek başına Varzazat’ta üretilen enerjinin 1,3 milyon kişinin elektrik ihtiyacını karşılaması ve her yıl 800.000 tonluk karbondioksit salımını önlemesi planlanıyor. 160 megawattlık enerji üretebilen NOORo I santralinde uzun parabolik kolektörler, topladıkları güneş ışınlarını, içinde ısı iletimi yüksek bir sıvının yer aldığı borulara iletiyor. Türbinler de su buharı döngüsüyle harekete geçiriliyor. Kurulacak diğer santrallerin her biri birbirinden farklı teknolojilere sahip olacak. Toplam maliyeti iki milyar avroyu aşacak olan projeye Almanya’nın 830 milyon avroya ulaşan katkısının yaklaşık 340 milyon avrosu KfW üzerinden sağlanıyor.
Kişisel olarak da başarı gerektiren bir görev
“Varzazat ve daha sonraki santrallerin kurulacağı Midelt’teki bu proje şu ana kadar parçası olduğum en büyük proje” diyor Böhme. Filoloji, ekonomi ve kültürel bölge alanlarında gördüğü öğrenimi sırasında sürdürülebilirlik ve kalkınma konularıyla ilgilenmeye başlayan proje denetleyicisi, gençliğinde gelişmekte olan ülkelerin pek çoğuna gezmiş ve 2009 yılında bünyesine katıldığı KfW ile kalkınmaya yönelik işbirliği alanında çalışma fırsatına kavuşmuş. Aslen Bodensee yakınlarında bir kasabadan gelen Böhme bugün zamanının çoğunu Frankfurt’taki ofisinde geçiriyor. “Ben ve meslektaşlarım Federal Yönetim tarafından desteklenen projenin finansmanını aşamalı olarak kullanıma açmaktan sorumluyuz ve alınan sonuç ve etkileri gözlemliyoruz” diyen Böhme gündelik hayatında da yalnızca yenilenebilir kaynaklardan elde edilen elektrik kullanıyor.
Bölgenin öncüsü
Fas’taki proje “public-private-partnership” olarak anılan kamu ve özel sektör işbirliğiyle finanse ediliyor. Projenin yürütücüsü, Varzazat’daki proje için kurulan yenilenebilir enerjiler ajansı “MASEN” ile Fas yönetimi. Böhme “Fas, sürdürülebilir ve iklim dostu elektrik üretimiyle yerel kaynaklar üzerinden ekonomik büyüme ve kalkınmanın önünü açıyor” diyen Böhme’ye göre bu ülke, bölgedeki diğer ülkelere de örnek oluyor ve aynı zamanda küresel iklim korumasına da önemli bir katkı sağlıyor.
