Deniz ve Okyanuslar
2016*17 Bilim Yılı’nın odağında deniz ve okyanusların korunması yer alıyor.
Deniz ve okyanuslar… İnsanlara gıda sağlayan bir kaynak olan, önemli ticaret yolları sunan, kimi zaman da hasret duyduğumuz deniz ve okyanuslar. Gezegenimizin en geniş yaşama alanı olarak yeryüzünün yaklaşık %70’ini kaplayan deniz ve okyanuslar, sayısız canlı türüne ev sahipliği yapıyor. Sahip oldukları önem dolayısıyla bu yaşam alanları, 2016*17 Bilim Yılı’nın konusu oldu. Yıl boyunca vatandaşlar ve bilim insanları arasında gerçekleşecek diyalogun ana fikri, “Keşfetme, Kullanma ve Koruma”.
İnsanlığın yarısından fazlası kıyılara yakın bölgelerde yaşıyor, zira denizler çok önemli bir gıda kaynağı; denizlerde her yıl yaklaşık 150 milyon ton balık yakalanıyor. Elbette bu durumun bir takım sonuçları da yok değil; örneğin Baltık Denizi gibi bazı bölgelerde aşırı avlanma sonucunda balık stokları oldukça azalmış durumda. Sağladıkları ticaret yolları sayesinde okyanuslar, ayrıca önemli bir ekonomik faktör. Her yıl yaklaşık 45 bin yük gemisi denizlerde yol alıyor ve yılda yaklaşık 10 milyar ton mal taşıyorlar. Başka bir ifadeyle, toplam taşınan yükün üçte ikisinden fazlası deniz yolları üzerinden taşınıyor.
İnsanların okyanuslara karşı duyduğu merak ezelden beri var olagelmiştir. Öncü ve misyoner, kaşif ve fatih, tacir ya da göçmen olarak insanlar, okyanusların ücra köşelerini keşfetmişlerdir. Bugünse bilimsel araştırmalar deniz ve okyanusları anlamamız için bize önemli veriler sunuyor. 2016*17 Bilim Yılı’nda bilim insanları, yaptıkları çalışmalar hakkında bilgi sunarak, vatandaşları, denizlerin geleceği üzerine bir fikir alış verişine davet ediyor. Bunu sağlamak üzere, bir yük gemisinden sergi gemisine dönüştürülmüş “MS Wissenschaft” (MS Bilim), Almanya’yı boydan boya gezecek. 4 Mayısta Kiel Limanı’ndan demir alacak olan gemi, 2016 Eylülüne kadar kuzey Almanya’nın suyollarında turluyor olacak. “MS Wissenschaft” 2017’de ise güney eyaletlerindeki kentlere uğrayacak.
İklim koruyucuları ve çöplükler olarak denizler
Denizler gerçek anlamda iklim koruyucuları. Son 150 yılda insanoğlunun yol açtığı karbondioksitin yaklaşık yarısı denizler tarafından emildi. Denizlerin bu katkısı olmasaydı, iklim değişimi bugün çok daha ilerlemiş bir safhada olacaktı. Ne var ki, geçtiğimiz asırlarda insanların etkisiyle denizlerde bir takım değişimler de meydana geldi. Atmosferdeki karbondioksitin yüksek oranlarda emilmesi, sudaki pH değerlerinin düşmesine, bu da suyun asitlenmesine ve midye ve mercanların zarar görmesine yol açıyor. Buna ilaveten plastik çöp kirliliği, deniz ve okyanusları küresel çöplüklere dönüşüyor; öyle ki, balık ya da küçük deniz hayvanlarının içinde ya da Arktika’da plastik parçalarına rastlanılıyor. Ortaya atılacak önemli bir soru, insanoğlunun deniz ve okyanusları nasıl koruyabileceği olacak.
22 Mart 2016 Dünya Su Günü
https://www.bmbf.de/de/wissenschaftsjahr-2016-17-meere-und-ozeane-2368.html
