50 yıl takdir görmüş BM üyesi

24 Ekim 1945 tarihinde devletler birliğinin kuruluş sözleşmesi BM Antlaşması yürürlüğe girdiğinde Birleşmiş Milletler (BM) 51 kurucu ülkeye sahipti. İkinci Dünya Savaşı sona erdikten sadece birkaç ay sonra Almanya’nın üyeliği düşünülemezdi. Federal Almanya Cumhuriyeti ve o zamanlardaki Demokratik Almanya Cumhuriyeti (DDR) ancak 1973 yılında devletler birliğine katıldı. Nihayet Almanya 2023 yılında Birleşmiş Milletler’de 50. yılını kutluyor ve Federal Almanya günümüzde BM’nin en önemli destekçilerinden birisi. BM tarihine ve Almanya’nın rolüne bir geri bakış: 

BM’nin kuruluşundan Almanya’nın katılımına kadar 

Henüz İkinci Dünya Savaşı sırasında nasyonal sosyalist Almanya’ya karşı savaşta Birleşmiş Milletler düşüncesi filizlenmişti. Ağustos 1941 tarihinde ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt ve İngiltere Başbakanı Winston Churchill bir savaş sonrası düzeni için prensiplerini ve beklentilerini, Birleşmiş Milletler’in daha sonraki kuruluşu için önemli bir adım sayılan “Atlantik Bildirisi“ altında toplamıştı. İkinci Dünya Savaşı sona erdikten sonra iki ay geçmeden 26 Haziran 1945’te San Francisco’ta UN Antlaşması imzalandı, 24 Ekim 1945 tarihinde devletler birliğinin anayasası yürürlüğe girdi. Birleşmiş Milletler birinci maddede “Dünya barışını ve uluslararası güvenliği koruma” hedefini koydu. 

Her ikisi de savaştan sonra 1949 yılında kurulan Federal Almanya Cumhuriyeti ve Demokratik Almanya Cumhuriyeti (DDR) önceleri birlikte kendilerine yer bulamadı. Ama Federal Almanya Cumhuriyeti 1952 yılında Birleşmiş Milletler, çatısı altında bir “Gözlemci” statüsü kazandı, yani birlikle daha sıkı bir bağ oluşturmuştu. 18 Eylül 1973 yılında Federal Almanya Cumhuriyeti ve DDR Birleşmiş Milletler’e 133. ve 134. üye olarak resmen katıldı. 

1990’daki yeniden birleşme sonrasında artan sorumluluk 

1990 yılındaki Almanya’nın yeniden birleşmesiyle birlikte 17 yıllık sürenin sonunda Almanya’nın çifte üyeliği sona ermiş oldu. Takip eden yıllarda Federal Almanya Cumhuriyeti Birleşmiş Milletler’de giderek daha fazla sorumluluk aldı: Almanya o zamandan beri çok sayıda BM barış misyonuna katıldı ve çok kez BM Güvenlik Konseyi üyeliği yaptı.  

Almanya’nın çalışmaları için bariz işaret Bonn’da bulunan çok sayıda BM kuruluşu: Henüz 1951 yılında Federal Almanya Cumhuriyeti’nin o zamanki başkentinde UNHCR sığınmacı komiserliğinin bir dış irtibat ofisi açılmıştı. Günümüzde Bonn’daki BM kampüsünde yaklaşık 1.000 insanın çalıştığı 26 kuruluş bulunuyor. Konu ağırlık noktaları sürdürülebilirlik, çevre ve iklimin yanı sıra eğitim, bilim transferi ve inovasyondur. Bunun yanında Berlin, Dresden, Frankfurt am Main, Hamburg, Nürnberg ve Münih’te başka BM kuruluşları bulunmaktadır.

Günümüzde Almanya’nın Birleşmiş Milletler’deki rolü 

Bu arada Federal Almanya Cumhuriyeti tüm BM sistemine katkı sağlayan en büyük ikinci ülke ve en büyük ikinci insani yardım sağlayıcısıdır. Ayrıca Federal Hükûmet Birleşmiş Milletler’in iklim krizi gibibüyük küresel meydan okumalarla daha iyi mücadele edebilmesi amacıyla dünya birliğinin güçlendirilmesi için çaba harcıyor. Ayrıca Almanya Birleşmiş Milletler’in en önemli kurulunda yeniden sorumluluk almak istiyor ve bu nedenle 2027 ile 2028 yıllarında BM Güvenlik Konseyi’nde daimi olmayan bir koltuk için adaylığını koydu. 

© www.deutschland.de