Avrupa’nın barış ve güvenlik misyonlarından bazıları
Demokrasi, insan hakları, kalkınma ve iklim AB dış politika gündeminin en üst sıralarında yer alıyor
Balkanlar’da arabuluculuk
Sırbistan ve Kosova arasında 2013 yılı başında müzakerelerle çözüme ulaşılması Avrupa dış politikasının bugüne kadarki en önemli başarılarından biri sayılıyor. Kosova 2008 yılında Sırbistan’dan bağımsızlığını ilan etmiş fakat uluslararası statüsü belirsiz kalmayı sürdürmüştü. Onlarca yıllık kanlı çatışmaların ardından iki tarafın anlaşmaya varmasıyla tarihi bir adım atılmıştı. İki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmesi her iki ülkenin de AB üyeliği için önkoşul.
AB toplam yedi Balkan ülkesinde toplumsal istikrarı sağlamaya yönelik projeler yürütüyor. AB’nin Kosova’daki hukuk devleti komisyonu EULEX Kosovo, 2008 yılında hayata geçirildi. Bu komisyon farklı etnisitelerden oluşan ülkenin adli yönetim, kolluk kuvvetleri ve gümrük gibi hukuk devleti yapılarının tesisi için hükümete destek oluyor. Almanya bu misyonda polis kuvvetlerinin yanısıra sivil uzmanlarla da yer alıyor ve son olarak 2014 Eylülünde misyon başkanlığını yürüttü.
Afrika Boynuzu’nda korsanlara karşı başarı
2008 yılında Somali kıyılarında AB misyonu olarak başlatılan “EU NAVFOR – Somalia Operation Atalanta” uluslararası ticaret gemilerini korsan saldırılarından koruyor ve aynı zamanda Somali’ye giden insani yardımların ulaşmasını güvence altına alıyor. Almanya bu misyona başından bu yana önemli katkılarda bulunuyor.
International Maritime Bureau’nun verilerine göre 2011 yılında Somalili deniz korsanları toplam 176 saldırıda bulundu. 2014 yılının ilk yarısında ise saldırıların sayısı yalnızca ikiyle sınırlıydı; bu başarıda “Atalanta”nın da payı var. Bu misyon sayesinde şu ana kadar Somali’ye 900.000 tondan fazla gıda yardımı ulaştırılabildi. Korsanlık iç savaş sonrası kamu yapılanmasının çökmesinin bir sonucu. Bu sebeple AB sivil ve kamusal yapıların yeniden yapılandırılmasını da destekliyor. EUCAP Nestor misyonu bu doğrultuda Aden Körfezi’nde Doğu Afrika ülkelerinin kendi güvenliklerini kendilerinin sağlayabilmesi amacıyla profesyonel sahil güvenlik güçlerini eğitiyor.
Afganistan’da adli sistemin ve polis gücünün yapılandırılması
AB Afganistan’da 2007’den bu yana ülkenin kendi polis gücünün yapılandırılmasına ve adli sistemin reformuna destek oluyor. Sivil EUPOL Afganistan misyonu hukuk devleti ilkelerini izleyen bir polis gücünün oluşturulması için eğitim veriyor. Bu doğrultuda EUPOL, örneğin ülkenin başkentinde bir polis akademisi kurdu ve teslim etti, şimdi burada polis eğitimi veriliyor. AB’nin görevlendirdiği yargıç ve savcılar da, ülkedeki savcılıkların yapılandırılmasını destekliyor, insan haklarının gözetilmesine ve bağımsız bir yargı sisteminin inşasına yardım ediyor.
Almanya uzman ve polis danışmanlarıyla AB’nin Afganistan’daki bu polis misyonunda görev alarak halen yaklaşık 300 kişilik toplam misyon çalışanı içerisinde en büyük grubu oluşturuyor. Gelecekte Afganistan’da güvenliğin sorumluluğunun tamamıyla Afgan yönetimine devredilmesi planlanıyor. Misyon bu devretme sürecini polisle ilgili alanda 2016 sonuna adar tamamlayacak.
