Dünyanın gözü Wittenberg’de
Martin Luther Elbe kıyısındaki kentte Reformasyon ateşini yakmıştı.
Kalkıp Martin Luther bugün “Wittenberg’ini” görse neler düşüneceğini sormak oldukça anlamsız. Ancak kentte atacağı bir tur sonunda oldukça memnuniyet duyacağı tahmininde bulunabiliriz. Zira Luther bir reform yanlısı olarak değişimi, gelişmeyi ve yeni düşünme biçimlerini takdir ediyordu. Saksonya - Anhalt eyaletinin doğusundaki bu orta büyüklükteki şehirde 2017’nin epey bir hareketliliğe sahne olduğunu da atlamamak gerek.
Elbe kıyısındaki bu tarihi kent Reformasyon’un 500. yılında Martin Luther’in izlerini takip etmek isteyen herkesin başlıca durağı. Büyük reformcu burada teoloji öğrenimi görmüş ve daha sonra bu alanda dersler vermişti. Eşi Katharina von Bora ve altı çocuklarıyla burada yaşamış, 31 Ekim 1517 tarihinde kilisenin endüljans ticaretine karşı 95 tezini burada ilan etmişti. Günümüzde tüm dünyadan Protestanlar Martin Luther’i daha yakından tanımak ve Reformasyon’u kutlamak için reformcunun adıyla birlikte anılan Lutherstadt Wittenberg’e geliyorlar.
In Wittenberg hat eine der größten weltgeschichtlichen Veränderungen begonnen.
Öğrenmek ve kutlamak; Luther’in zevk aldığı ve bu özel yıldönümünde Wittenberg’e yeni bir hava kazandıran iki şey. Kentin hemen girişinde insanı düşünmeye iten ilk örnekler kendini gösteriyor: Kent surlarına yakın bir gölet olan Schwanenteich’da ince tahtalardan örülerek yapılmış kayıklar yüzüyor. Salzburg Meslek Yüksek Okulu öğrencileri ve mülteciler hem Akdeniz’de gerçekleşen ölümlere dönük bir anımsatma, hem de umut ve hüsranın bir resmi olan bu kayıkları birlikte hazırlamış. Bu kırılgan kayıklardan bazıları batmış durumda. Diğerleriyse bir sanatçı tarafından maskelere dönüştürülerek yeni bir yaşam kazanacak. Wittenberg Belediye Başkanı Torsten Zugehör “dünyamızın yüz yüze kaldığı sorunlar bizim cennet bahçemize de taşınmış oluyor” diyor.Bu enstalasyon “Reformasyon Dünya Sergisi”nin bir parçası. Wittenberg’in eski kent merkezini çevreleyen surlarında bunun gibi “özgürlüğe açılan kapılar”dan toplam yedi tane daha var. Tinsellik, gençlik, sosyal adalet ya da küreselleşme gibi konulara odaklanan enstalasyonlardan kültür temalı olanında yansıtıcı yüzeylere sahip sütunlar göğe yükseliyor ve bu noktayı fikir alışverişi ve tartışma için bir buluşma noktası olarak imliyor. Tam da tartışmaktan hiçbir zaman çekinmeyen ve hoşsohbet karakteriyle Luther’e göre bir iş.
Wittenberg’in Luther’in izlerini bıraktığı 500 yılın ardından hala insanları birleştiren bir buluşma noktası olduğu Mayıs ayında gerçekleşen Protestan Kilisesi Gününde de kendini gösterdi. Kapanış seremonisi için on binlerce kişi Elbe kıyısındaki çayırlarda toplandı. Piknik örtülerini ve güneş şemsiyelerini kapıp gelmiş, büyük çoğunluğu gençlerden oluşan ziyaretçiler metrelerce yükseklikteki beyaz haçın ve yuvarlak sahnenin önünde etkinlik başlamadan saatler önce toplanmaya başlamıştı. Bu buluşma dini bir ayinden çok büyük bir yaz festivalini andırıyordu. Katılımcılar arasında yer alan Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeier “burada, Wittenberg’de yarım milenyum önce dünyanın en önemli değişimlerinden biri başladı. Bu değişim günümüzde dahi sürüyor”, dedi.
31 Ekim 2017 tarihinde Wittenberg yeniden büyük miktarda ziyaretçiyi ağırlayacak. Reformasyon’un 500. yıldönümü kapsamında düzenlenecek kutlama ve ayinin bu seferki adresi eski kent merkezindeki kilise Schlosskirche. Burası aynı zamanda Luther’in 95 tezini kapısına çaktığı rivayet edilen kilise. Luther 1546 yılındaki ölümünün ardından mimberin altına defnedilmişti. Yani kutlamaya katılan herkes kendini Luther’e çok yakın hissedebilecek. Muhtemelen Luther’in de hoşuna gidecek bir detay da Schlosskirche’de yer bulamayanlar için ayinin halka açık alanlarda dev ekranlardan canlı yayınlanacak olması.
