9 listopada – Dzień pamięci w Niemczech
Żadna inna data w niemieckiej historii nie wiąże się z tak wieloma ważnymi wydarzeniami. Zalicza się do nich przede wszystkim Noc Kryształowa w 1938 roku oraz upadek Muru Berlińskiego w 1989 roku.
W historii Niemiec 9 listopada jest wyjątkową datą – dlatego dzień ten określa się często jako „Znamienny Dzień Niemieckiej Historii”. Właściwym świętem państwowym jest jednak 3 października. To wtedy, w Dniu Jedności Niemiec, oficjalnie świętuje się Zjednoczenie Niemiec. 9 listopada nie jest świętem, lecz dniem pamięci i upamiętnienia kilku wydarzeń. W centrum uwagi każdego roku znajduje się pogrom niemieckich Żydów, który miał miejsce w dniu 9 listopada 1938 r. Niemcy wspominają również upadek Muru Berlińskiego w 1989 roku, co utorowało drogę do zjednoczenia Niemiec.
Data 9 listopada wiąże się z następującymi wydarzeniami w historii Niemiec:
9.11.1989 – Upadek Muru Berlińskiego
W ten czwartkowy wieczór Günter Schabowski, członek biura politycznego NRD, podczas konferencji prasowej ogłosił nowe zaskakujące przepisy dotyczące swobodnego podróżowania obywateli NRD. Do tej pory mogli oni podróżować do RFN wyłącznie po uzyskaniu specjalnego zezwolenia, które udzielane było niezwykle rzadko. Już samo złożenie wniosku prowadziło często do nieprzyjemności i prześladowań. Prawdopodobnie wskutek nieporozumienia, Schabowski powiedział, że nowe przepisy zaczynają obowiązywać od zaraz. Informacja ta błyskawicznie się rozniosła i tysiące ludzi ruszyło w kierunku przejść granicznych, przede wszystkim w Berlinie. Około godziny 23:30 straż graniczna nie była już w stanie powstrzymać napierających tłumów – otwarto więc przejścia graniczne, a pierwszym z nich było przejście przy Bornholmer Straße. W rok po upadku Muru Berlińskiego, w dniu 3 października 1990 r., nastąpiło oficjalne Zjednoczenie Niemiec.
9.11.1938 – Noc Kryształowa
Pogromy Żydów w Niemczech i Austrii zainicjowane i zorganizowane przez III Rzeszę zapisały się w historii jako Noc Kryształowa. W tych brutalnych aktach przemocy uczestniczyli nie tylko członkowie nazistowskich organizacji SA i SS, zarówno prywatnie jak i w mundurach, lecz także zwykli obywatele – według szacunków ok. dziesięciu procent społeczeństwa. W środę oraz w ciągu poprzednich i kolejnych dni, zniszczono około 7500 żydowskich sklepów i obiektów, spalono 1200 synagog i zamordowano setki Żydów. Policji i straży pożarnej zakazano jakiejkolwiek interwencji. W dniach poprzedzających to wydarzenie, ponad 30 000 żydowskich mężczyzn trafiło do obozu koncentracyjnego. Szacuje się, iż na skutek pogromów zginęło nawet 2000 osób. Noc Kryształowa stanowi cezurę wyznaczającą przejście od dyskryminacji ludności żydowskiej do jej otwartego prześladowania. Narodowosocjalistyczny antysemityzm doprowadził w końcu do Holokaustu, systemowej zagłady sześciu milionów europejskich Żydów oraz innych grup etnicznych prześladowanych przez nazistów.
9.11.1923 – Pucz monachijski
Tego dnia w piątek, w Monachium, stosunkowo mało znany wówczas Adolf Hitler wraz ze swoimi sprzymierzeńcami podjął próbę obalenia demokratycznie wybranego rządu. Po kilku godzinach policja stłumiła próbę puczu, zginęło jednak 26 puczystów i czterech policjantów. Hitler został skazany na pięć lat więzienia, lecz po kilku miesiącach zwolniono go za „dobre sprawowanie“. Jako kanclerz rzeszy i dyktator, w dziesięć lat później ogłosił ten dzień świętem. W dniu 8 listopada 1939 r., podczas uroczystości ”ku pamięci” nieudanego puczu, wyłącznie przez przypadek udało mu się uniknąć zamachu zorganizowanego przez zaciekłego wroga nazizmu, Georga Elsera.
9.11.1918 – Proklamacja Republiki
W związku z klęską Rzeszy Niemieckiej w I wojnie światowej, socjaldemokrata Philipp Scheidemann z okna budynku Reichstagu, będącego dziś siedzibą Bundestagu, proklamował powstanie Republiki Niemieckiej. Ogłoszono wtedy również abdykację niemieckiego cesarza, który zbiegł do Holandii, gdzie abdykował oficjalnie w dniu 28 listopada. W kilka godzin później Karl Liebknecht powołał „Wolną socjalistyczną Republikę Niemiec“. W konflikcie przypominającym po części wojnę domową zwyciężyli zwolennicy pluralistycznej demokracji parlamentarnej. W sierpniu 1919 roku została utworzona Republika Weimarska, będąca pierwszym demokratycznym państwem niemieckim.
9.11.1848 – Egzekucja Roberta Bluma
W ten czwartek, w Wiedniu stracono demokratę, publicystę i poetę, Roberta Bluma. Blum był posłem pierwszego demokratycznego parlamentu, Zgromadzenia Narodowego w kościele św. Pawła. Jako przywódca delegacji demokratycznej frakcji Zgromadzenia Narodowego, Blum udał się do Wiednia, by wesprzeć powstanie przeciwko austriackiemu cesarzowi. Gdy powstanie zostało stłumione, został on natychmiast skazany na śmierć i rozstrzelany. Jego ostatnie słowa brzmiały następująco: „Umieram za niemiecką wolność, o którą walczyłem. Niech moja ojczyzna o mnie pamięta“. Blum uważany jest w Niemczech za wzór postawy demokratycznej, a jednocześnie symbol upadku demokratycznego ruchu rewolucyjnego w latach 1848/49.
