Przejdź do głównej zawartości

Między miłością a strachem

Niemcy i ich las – zapoznaj się tu ze zbiorem krótkich informacji o szczególnie emocjonalnym związku.

Arnd Festerling, 29.09.2023
Jak zaczarowany – zachwycający widok na Czarny Las
Jak zaczarowany – zachwycający widok na Czarny Las © picture alliance / Zoonar

W niemieckiej historii i kulturze las odgrywa ważną rolę. Krótkie zestawienie przykładów:

Die deutsche Netflix-Serie „Dark“
Niemiecki serial Netflixa „Dark” © Netflix/Courtesy Everett Collection / Everett Col

Pięć ujęć wartych ekranizacji

Jako kulisy, miejsce akcji czy bohater – las gra ważną rolę w wielu niemieckich serialach telewizyjnych. Szczególnie ciemny i straszny wydaje się on w niemieckim serialu Netflixa („Dark”), którego już sam tytuł na to wskazuje. Ten serial z gatunku mystery jest jednym z największych sukcesów odniesionych przez niemieckich twórców filmowych na świecie. 

Bardziej realistyczny obraz lasu przedstawiono w filmie dokumentalnym kanału ZDF„Unsere Wälder” („Nasze lasy“) i serialu animowanym „Zwierzęta z Zielonego Lasu”, koprodukcji różnych stacji radiowych i telewizyjnych z 16 europejskich krajów z lat 90. XX wieku, w którym zwierzęta leśne opuszczają swój dom, ponieważ został zniszczony przez ludzi.

Las wykorzystano jako tło konfliktu wojennego w serialu „Barbarzyńcy”. W tej niemieckiej produkcji przedstawiono historię bitwy w Lesie Teutoburskim (Varusschlacht) między Rzymianami a Germanami w Lesie Teutoburskim w 9 roku n.e.

Bardziej pokojowy przekaz płynie z niemieckiego, kultowego serialu „Forsthaus Falkenau“ („Leśniczówka Falkenau”), który pokazuje przede wszystkim sielankowe, codzienne życie pewnego leśniczego i jego trójki dzieci w Lesie Bawarskim. 

Scena z legendarnej inscenizacji „Zygfryda” w Bayreuth autorstwa Tankreda Dorsta 2008
Scena z legendarnej inscenizacji „Zygfryda” w Bayreuth autorstwa Tankreda Dorsta 2008 © picture-alliance/ dpa

Cztery razy sztuka o lesie/ z lasem/ w lesie

 

  1. Johann Wolfgang von Goethe napisał „Króla Olszyn”, najsłynniejszy utwór liryczny poświęcony mistyce przyrody: „Kto jedzie tak późno wśród nocnej zamieci...".
  2. Joseph Beuys rozpoczął na wystawie sztuki documenta w Kassel w 1982 roku jedną z najbardziej wyszukanych niemieckich akcji artystycznych, jaką było sadzenie drzew: 7000 dębów – miejskie zalesianie zamiast miejskiej administracji.
  3. W 1876 roku Richard Wagner wystawił 16-godzinny cykl operowy „Pierścień Nibelungów”. Głównym bohaterem cyklu, opartego na pradawnej legendzie, jest las.
  4. Alexandra zaśpiewała w 1968 „Mój przyjaciel drzewo”, wczesny przebój na temat ochrony przyrody.

 

Dzisiejsze leśnictwo: Las Saksoński hoduje drzewa, które są w stanie sprostać zmianom klimatu.
Dzisiejsze leśnictwo: Las Saksoński hoduje drzewa, które są w stanie sprostać zmianom klimatu. © picture alliance / Jürgen Lösel/dpa-Zentralbild/ZB

Trzyczęściowa historia niemieckiego lasu

 

  1. Wszędzie drzewa – na początku naszej ery nierzymskie części Germanii były zalesione w 70-90%. Rozproszone plemiona germańskie osiedlały się na polanach.
  2. Wszędzie brak drzew – w Niemczech nigdy nie było mniej lasów niż w latach 1750-1850. Zużycie drewna przez budownictwo mieszkaniowe, stoczniowe, górnictwo i opalanie drewnem sprawiło, że około 1800 roku prawie nie było już zwartych lasów. To właśnie w tym okresie niedoboru rozpoczęła się romantyzacja „niemieckiego lasu”.
  3. Ponowne zalesianie – brak był matką wynalazku. W latach 1800-1815 została „wynaleziona” nauka: leśnictwo. Miała ona uratować las. Termin „zrównoważony rozwój” został wymyślony nieco wcześniej przez Saksończyka Hansa Carla von Carlowitza. Jego pomysł polegał na tym, aby nie wycinać więcej drzew niż może ich odrosnąć.

 

Scena z bajki umieszczona na domu w Oberammergau w Bawarii
Scena z bajki umieszczona na domu w Oberammergau w Bawarii © picture alliance / imageBROKER

Dwie bajki w lesie

 

  1. Jaś i Małgosia – zostają porzuceni przez rodziców w lesie na pewną śmierć, wpadają w ręce ludożerczej czarownicy, ale dzięki sprytnej Małgosi udaje im się ocaleć.
  2. Czerwony Kapturek – chce odwiedzić swoją babcię w lesie. Ta jednak zostaje pożarta przez wilka, podobnie jak mała dziewczynka („Dlaczego masz takie wielkie usta? Abym łatwiej mógł cię zjeść.”). Myśliwy ratuje tych dwoje.

 

Wiejska lipa w Schenklengsfeld
Wiejska lipa w Schenklengsfeld © picture alliance / Franz-Peter Tschauner

Wyjątkowe drzewo

 

  1. Wiejska lipa – ta z Schenklengsfeld w Hesji jest podobno najstarszym drzewem w Niemczech i ma prawdopodobnie 1250 lat. Na całym świecie rekord należy do świerka Old Tjikko w Szwecji, który ma 9550 lat. Drzewa kolonijne ze wspólnymi korzeniami są jeszcze starsze: trzęsące się osiki w Utah żyją od 80 000 lat.

 

Jodełka jest nieodłącznym elementem obchodów Bożego Narodzenia.
Jodełka jest nieodłącznym elementem obchodów Bożego Narodzenia. © picture-alliance / Stephan Jansen

Bonus: kolęda z motywem drzewa

 

  1. O Tannenbaum (O choinko!) – to kolęda (ludowa), która ma co najmniej 450 lat i jest śpiewana podczas każdego święta Bożego Narodzenia.

 

© www.deutschland.de

You would like to receive regular information about Germany? Subscribe here: