„Chcemy uczyć się od innych kultur.”
Forum Humboldta jest zarówno instytucją, jak i globalną platformą dialogu, mówi profesor Hartmut Dorgerloh.
Panie Profesorze, czym jest Forum Humboldta? Narodowym Muzeum Etnologicznym?
Forum Humboldta to nie muzeum. Jest to otwarte forum, międzynarodowa platforma dialogu na tematy, które nas dzisiaj na świecie poruszają. Można tego doświadczyć również na wystawach w berlińskich muzeach państwowych, w Fundacji Muzeum Miasta Berlina lub na Uniwersytecie Humboldtów, ale my poprzez oferowanie własnej, niezależnej dziedziny edukacji i mediacji, nauki i badań zapraszamy do zajmowania się kluczowymi zagadnieniami globalnymi, takimi jak ekologia, podział północ-południe, ubóstwo, wyzysk czy handel żywym towarem. Zgodnie ze spostrzeżeniem Aleksandra von Humboldta, że wszystko jest ze sobą powiązane. Forum oferuje również bardzo bogaty program wydarzeń towarzyszących dla miłośników tańca, filmu, muzyki i dyskusji. Forum Humboldta to znacznie więcej niż muzeum.
Czy na Forum można poczuć ducha Aleksandra von Humboldta?
Jako patrona mamy nie tylko Aleksandra, ale i jego brata Wilhelma. Wilhelm byłby dzisiaj opisywany jako wielki badacz komunikacji. Był zaangażowany w stworzenie ogólnego porozumienia odnośnie różnych sposobów postrzegania świata i pojmowania go. Z kolei Aleksander przekazał nam wielki obowiązek myślenia i pracy w sposób oparty na powiązaniach, tzn. na współpracy i współdziałaniu. Są to punkty o zasadniczym znaczeniu dla naszej pracy. Chcemy zaprosić do otwartej wymiany. Chcemy słuchać i uczyć się od innych kultur. Dokładnie tak postępował Aleksander von Humboldt i dzięki temu zrozumiał, jak globalne rzeczy są wzajemnie powiązane i połączone ze sobą w sieć.
Czy Aleksander von Humboldt ma w sobie coś typowo niemieckiego?
Nie sądzę, żeby istniało w nim coś wyłącznie typowego dla niemieckości. Obaj bracia Humboldt, Aleksander i Wilhelm, postrzegali siebie jako obywateli świata. Obaj pochodzą wprawdzie stąd, z Berlina, ale obaj podróżowali po świecie, zarówno w sensie mentalnym, jak i fizycznym.
Czy osobiście jest Pan pod szczególnym wrażeniem jednej z cech Aleksandra von Humboldta?
Wśród wielu innych cech jego niesamowita pracowitość i precyzja. Ciągle jeszcze fascynuje mnie na nowo odkrywanie, jak intensywną korespondencję prowadził i jak dokładnie się wszystkiemu przyglądał. Dokonywanie pomiarów było dla niego niezbędne, aby móc dokładnie zbadać, uzyskać precyzyjne wartości i prawidłowo zrozumieć, a tym samym uciec od przypuszczeń na rzecz naukowo uzasadnionej wiedzy.
Co Pan sądzi o zarzutach wobec muzealnej części Forum, że reprezentuje ona postawę kolonialną? Zażądano nawet zwrotu eksponatów do krajów, z których pochodzą.
Forum Humboldta było i jest katalizatorem zaległej debaty na temat historii kolonialnej Niemiec. Choć skończyła się ona już w 1918 roku, to oczywiście skutki widoczne są również jeszcze dziś. W muzeach etnologicznych istnieje szereg dowodów na to, że chodzi o eksponaty bezpośrednio związane z kontekstem kolonialnym, w tym z przemocą. Musimy więc dokładnie zbadać, w jakich okolicznościach trafiły one do Berlina. Tam, gdzie istnieje kontekst niesprawiedliwości, musimy rozmawiać o zwrotach. Musimy to zbadać i podjąć decyzję wspólnie z przedstawicielami społeczeństw krajów pochodzenia, innymi słowy z ludźmi, którzy teraz mieszkają tam, skąd te eksponaty pochodzą. Jest to zasadniczo zadanie Muzeów Narodowych Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kultury, które zajmują się tym od lat. Forum jest miejscem, gdzie kwestie o znaczeniu społecznym omawiane są z różnych perspektyw, na przykład, jakie znaczenie mają obiekty jako dziedzictwo materialne, ale także niematerialne. Można powiedzieć, oświecenie i zdobywanie wiedzy w rozumieniu Humboldta.
Odnośnie osoby:
Prof. Hartmut Dorgerloh jest konserwatorem zabytków i historykiem sztuki. Od 1 czerwca 2018 roku jest Dyrektorem Generalnym Forum Humdboldta w Berlinie.
"You would like to receive regular information about Germany?
Subscribe here:"