Przejdź do głównej zawartości

Kto pierwszy dostanie szczepionkę?

Świat ma nadzieję na szczepionkę przeciw koronawirusowi. Ale kto zostanie zaszczepiony, jeśli już będzie dostępna? Profesor llona Kickbush ma rozwiązanie.

26.05.2020
Poszukiwana: szczepionka przeciw koronawirusowi
Poszukiwana: szczepionka przeciw koronawirusowi © picture alliance / Klaus Ohlenschläger

Pani Profesor, cały świat ma nadzieję na szczepionkę przeciw koronawirusowi. Ale gdy już będzie dostępna, pojawi się drugie pytanie: kto pierwszy ją dostanie?

Będziemy potrzebować globalnych wytycznych i krajowych przepisów wykonawczych. Światowa Organizacja Zdrowia powołała grupę roboczą, która pracuje nad propozycjami i wytycznymi w zakresie etyki. Mogłyby one zostać przyjęte przez państwa członkowskie. Będzie to trudniejsze niż w przypadku szczepionek, które są obecnie udostępniane krajom rozwijającym się, ponieważ w krajach bogatych istnieje również duża presja związana z dostępnością.

Wywiad z Iloną Kickbusch, ekspertką w dziedzinie zdrowia globalnego
Wywiad z Iloną Kickbusch, ekspertką w dziedzinie zdrowia globalnego
Byłoby rzeczą historyczną, gdyby udało się uznać szczepionkę za ´dobro publiczne´.
Ilona Kickbusch, ekspertka w dziedzinie zdrowia globalnego

Sekretarz Generalny ONZ Guterres uznał potencjalną szczepionkę za „dobro publiczne”.

Jeżeli uda się, co byłoby rzeczą historyczną, uznać szczepionkę za „dobro publiczne”, to wspólnie przyjęte wytyczne staną się szczególnie ważne. Dobro publiczne oznacza bowiem, że społeczność światowa ponosi koszty rozwoju i sprawiedliwego podziału i że nie można z tego czerpać żadnych zysków. W związku z tym szczepionka mogłaby zostać udostępniona Światowej Organizacji Zdrowia lub Organizacji Narodów Zjednoczonych w ramach tak zwanej „puli patentów”.

Czy szczepionka będzie w ogóle wszędzie dostępna w wystarczającej ilości i w krótkim czasie?

Będzie to bardzo trudne, ponieważ mówimy o pięciu miliardach dawek, które byłyby potrzebne, o możliwościach produkcyjnych, szklanych pojemnikach, możliwościach magazynowania, łańcuchach dostaw i tak dalej. Obecnie pojawiła się silna argumentacja na rzecz zdecentralizowanej produkcji, częściowo dlatego, że nie chcemy przeciążać istniejących zakładów produkcyjnych i nie chcemy stanowić zagrożenia dla produkcji innych szczepionek. Dlatego też firmy i producenci muszą być zaangażowani w dyskusję od samego początku. Musimy wspólnie pracować nad znalezieniem najlepszego modelu, aby szczepionka Covid 19 mogła stać się obok szczepionki przeciw polio drugą co do wielkości „szczepionką dla całych populacji”.

W jaki sposób można zagwarantować, aby akurat najbiedniejsze kraje nie znalazły się ponownie w niekorzystnej sytuacji?

Potrzebne są strategie dla krajów i obszarów, w których brakuje solidnego systemu opieki zdrowotnej, oraz dla grup słabszych, takich jak migranci, osoby ubiegające się o azyl i uchodźcy.  Istnieją organizacje, które mają doświadczenie w dystrybucji: UNICEF, WFP, GAVI, Światowy Fundusz, program polio. W grę wchodzi również globalna agencja zamówień publicznych. Wiążących zasad jeszcze nie ma, ale istnieją takie elementy, jak porozumienie TRIPs, które pozwala państwom członkowskim na omijanie prawa patentowego w celu przezwyciężania kryzysów dotyczących systemu zdrowia publicznego. I są modele darowizn: jedna firma powiedziała, że podaruje pierwszy miliard dawek.

Ilona Kickbusch jest ceniona na całym świecie za swój wkład w promocję zdrowia i zdrowie globalne. Od 2008 roku kieruje Światowym Programem Zdrowia w Podyplomowym Instytucie Studiów Międzynarodowych i Rozwoju w Genewie.

Rozmawiał: Martin Orth 

© www.deutschland.de

You would like to receive regular information about Germany? Subscribe here: