Ana içeriğe geç

Leipzig farklıdır

Müziğin, ticaretin ve eğitimin kenti: Leipzig 2015’te resmi belgelerde anılışının 1000. yılını kutluyor.

18.03.2015
© TommL/Getty Images - Leipzig

Leipzig farklıdır. Bu ticaret ve üniversite kenti coğrafi bir üçgeninin diğer iki kenti olan Berlin’den de Dresden’den de farklıdır ve bu ikisiyle çekişmeli bir ilişki içindedir. Leipzig Saksonya eyaletinin en büyük kentidir, yaklaşık 550.000 nüfusuyla eyalet başkenti Dresden’den burun farkıyla önde olması Leipziglilere gurur veriyor. Leipzig’in nüfusu yılda yaklaşık 10.000 kişi artıyor, kent yöneticileri çoktandır 600.000 çıtasını koymuş durumda.

Leipzig yaşlı bir kent. 2015 yılında ilk resim kayıtta anılmasının 1000. yılını kutluyor. Leipzig genç bir kent. Gençlerin kalabalıklar halinde dolaştığı veya bisiklete bindiği kent merkezinde kendini gösteren bir özellik. Bu görüntünün sebebi, tarihi binaların cephelerinin gerisinde faaliyet gösteren bölümleriyle ve enstitüleriyle kent merkezine dağılmış olan üniversitenin varlığı. Öğrenci yemekhanesi merkezdeki Augustus Meydanı’nın hemen yanında.

Leipzig’de tarihin derinliklerinden gelen ticaret yolları kesişiyor. Kadim zamandan beri Leipzig bir ticaret kenti. Merkezdeki eski fuar ve ticaret hanları bunun göstergesi. Fuar çoktandır kent kıyısındaki modern binalara taşınmış durumda. Geleneği orada devam ettiriyor ve büyük Alman fuarları içinde kendisine sağlam bir yer edinmiş durumda. Fuar holleri başka yeni üretim holleriyle yan yana. BMW ve Porsche burada üretim yerleri kurdular ve kendi tedarikçilerini buraya çektiler. Leipzig aynı zamanda bir otomobil kenti.

Ama Leipzig bu kadarla kalmıyor. Leipzig’in kendine özgü zihin ve ruh dünyası da çeşninin parçası. Leipzigliler iki Almanya’nın birleşmesinin önünü açan barışçıl devrimin ancak Leipzig’de başlayabileceğinden gayet eminler. 9 Ekim 1989 günü 70.000 gösterici Leipziger Ring boyunca yürüdüler ve devrimin ateşini fitillediler; kentliler için bu tarih özel önemi olan bir anma günü. Leipzig’de siyasi yaşam Saksonya’nın başka yerlerine kıyasla daha hareketli ve huzursuz. Her yıl defalarca gerçekleşen eylemlerde otonom sol gruplar görüntüye giriyorlar. Aşırı sağcıların da sloganları duyuluyor. Ama Leipzig bu değil, nitekim 2015 başında görüldüğü üzere, “Batı’nın İslamlaşması”ndan rahatsızlık duyduklarını ifade edenlere karşı gösteri yapanlar daha fazla sayıda oldu.

Leipzig deyince akla önce siyaset gelmez zaten. Leipzig bir yaşam ve çalışma ortamı. Örneğin müzik burada yaşamın bir parçası. Richard Wagner ve Hanns Eisler burada doğdu. Johann Sebastian Bach uzun süre Leipzig’de çalıştı, tıpkı Felix Mendelssohn Bartholdy, Edvard Grieg, Gustav Mahler, Clara ve Robert Schumann gibi. Bu isimlerin hepsi de burada izlerini bıraktılar. Bach’ın 27 yıl boyunca yönettiği Thomas Korosu (Thomanerchor), dünyanın 800 yılı geride bırakan en eski ve muhtemelen en iyi çocuk korosu. Her Cumartesi Thomas Kilisesi’nde çocukların sesleri çınlıyor. Leipzig’deki ünlü Gewandhaus Orkestrası da Berlin Filarmonisi veya Staatskapelle Dresden orkestralarıyla aynı kıratta.

Yüksek kültür de Leipzig için herşey değil. Leipzig’in müzik profili çok zengin: Klasik, “Yeni Müzik”, rock, pop, jazz, folk ve daha fazlası. Kentte en azından 13 grup var. Buna her yıl Pfingsten yortusunda 20.000 kişinin geldiği “Wave Gotik Buluşması” da ekleniyor. Leipzig’de çok sayıda bağımsız tiyatro grubu da dikkat çekiyor. Buranın yabancısıysanız bulmak için birilerine sormanız gerekebilir. Örneğin “Schaubühne” sahnesi eski bir balo salonunu mesken tutmuş durumda ve burada tiyatro, modern dans tiyatrosu, sinema ve barı aynı çatı altında birleştiriyor. Her zaman bir şeyler oluyor. Eski bir pamuk ipliği fabrikasında, tanınmış çok yönlü Alman sanatçının Neo Rauch’un da atölyesinin bulunduğu bu mekanda bir sanatçılar ve el sanatları grubu yerleşmiş durumda ve ziyaretçiler çalışmaları yerinde izleyebiliyorlar.

Leipzig değişim halinde. Bir zamanlar izbeleşmeye yüz tutmuş olan Plagwitz gibi semtlerin siması değişiyor. Koruyucu ellere teslim edilen binalar (Wächterhäuser) bu değişimde önemli rol oynuyor. Devreye giren bir dernek, izbeleşen sokaklarda yıkıntıyı andıran eski binaları konut ve işyeri olarak koruma konsepti geliştirdi. Değişim geçiren sadece binalar değil, çevreleri de. Yeni kafeler, işyerleri, hesaplı konut olanakları ortaya çıkıyor.

Leipzig kent dışından birçokları için bir alışveriş kenti. 800 metreye 800 metrelik bir alandan ibaret çekirdek kent merkezinin altındaki geçitte tramvay durakları var. Restore edilmiş olan eski fuarın binalarında mağazalar ve butikler yerleşmiş. Dolaşıp bakınmaktan yorulanlar geniş Klara Zetkin Parkı’nda soluklanarak veya Cospuden Gölü’nde tekneye binerek dinlenebilir. Bu göl Leipzig güney semtine bitişik “Neuseenland”ın bir parçası. Bir zamanlar linyit ocağı olan buralar, kentin su kıyısında bir dinlenme bölgesi olarak gelişiyor.

Berlin’den Leipzig’e trenle bir saatte geliniyor. Dresden’den biraz daha uzun sürüyor. Ama Leipzig’e uğramak harcanan zamana değer, kendisi ayrı bir destinasyon. Zira Leipzig farklıdır.