Strażnik Ustawy Zasadniczej
Federalny Trybunał Konstytucyjny obchodzi 70-lecie istnienia. Sprawuje on nieograniczony nadzór nad fundamentami niemieckiej demokracji.
Jest to zarazem instytucja i symbol: Federalny Trybunał Konstytucyjny. Jest on wyrazem zamiaru podporządkowania wszystkich władz państwowych w Republice Federalnej Niemiec prawom podstawowym i tym samym nadania konstytucji pierwszeństwa względem wszelkich innych kwestii. Mający już 70 lat Federalny Trybunał Konstytucyjny jest zakotwiczony w niemieckiej konstytucji, Ustawie Zasadniczej, jako niezależny organ. Żadna ustawa, reguła lub rozporządzenie w Niemczech nie może naruszać Ustawy Zasadniczej. Zadaniem Federalnego Trybunału Konstytucyjnego jest nadzorowanie tego procesu.
Federalny Trybunał Konstytucyjny nie może podejmować działań z własnej inicjatywy. Każdy obywatel może odwołać się do sądu, jeśli uważa, że działania państwa naruszają jego podstawowe prawa. Spośród 240 251 skarg konstytucyjnych złożonych w latach 1951-2020 pozytywnie rozpatrzono 5 372.
16 sędziów i sędzi czuwa nad konstytucją
W pierwszych latach istnienia Republiki Federalnej sąd musiał się jeszcze zmagać z częstą, wyraźną i publiczną krytyką ze strony środowisk politycznych. W historii Niemiec nikt z polityków nie był przyzwyczajony do tak wszechstronnej i potężnej kontroli. Dziś sąd jest w pełni uznawany, a jego decyzje są akceptowane. Krytyka jego decyzji pozostaje cicha i rzeczowa. Podobnie jak Ustawa Zasadnicza została sformułowana w sposób otwarty, aby można ją było zawsze na nowo stosować do wymogów współczesności, tak i orzeczenia Trybunału zmieniały się na przestrzeni dziesięcioleci. Jego zadaniem najwyraźniej nie jest interpretacja Ustawy Zasadniczej z historycznego punktu widzenia w chwili jej tworzenia, lecz znalezienie takiej interpretacji, która jest bliska teraźniejszości i stanowi perspektywę na przyszłość.
Z 16 sędziów i sędzi konstytucyjnych połowa wybierana jest na dwanaście lat przez Bundestag, a druga połowa przez Bundesrat. Limit wieku wynosi 68 lat. Pracują oni w dwóch senatach, z których każdy ma trzy izby. Sędziowie noszą szkarłatne togi zaprojektowane w stylu florenckich strojów sędziowskich z XV wieku. Nie mogą być zakładane samodzielnie, tylko z pomocą osób trzecich.
You would like to receive regular information about Germany? Subscribe here:
