Anayasa Koruyucuları
Federal Anayasa Mahkemesi 70 yaşına basıyor. Bu kurum, Alman demokrasisinin temel ilkelerini kayıtsız şartsız gözetiyor.
Bir kurum ve aynı zamanda bir sembol: Federal Anayasa Mahkemesi. Federal Almanya Cumhuriyeti’nin tüm devlet kuvvetlerini temel haklara tabi kılma ve böylece anayasaya diğer her şeyin üstünde öncelik verme fikri, onda vücut buluyor. Artık 70 yaşına basan Federal Anayasa Mahkemesi, sabir bir kurum olarak Alman anayasasında, yani temel yasasında yer alıyor. Almanya’da hiçbir yasa, hiçbir kural ya da yönetmelik anayasaya aykırı olamaz. Federal Anayasa Mahkemesi’nin görevi, bunu denetlemek.
Federal Anayasa Mahkemesi kendiliğinden harekete geçemiyor. Bir tevlet tavrının kendi temel haklarını ihlal ettiğini düşünen her vatandaş, bu mahkemeye başvurabilir. 1951-2020 yılları arasında açılan 240.251 anayasal hak ihlali davasından 5.372’si başarılı oldu.
Anayasayı Gözeten 16 Hakim
Federal Almanya Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında bu mahkeme, siyasi çevrelerden daha sık, daha belirgin ve daha kamuoyuna açık şekilde gelen eleştirilerle mücadele etmek zorunda kalıyordu. Siyasetçiler, böylesine geniş kapsamlı ve güçlü bir denetlemeye Alman tarihinden pek alışkın değillerdi. Günümüzde mahkeme kayıtsız şartsız tanınıyor ve kararları kabul ediliyor. Verilen kararlara yapılan eleştirilerse alçak sesli ve esasa yönelik. Anayasa daima içinde yaşadığımız zamanın taleplerine uygun bir biçimde uygulamaya konulabilmesi için ne kadar açık bir dille formüle edilmişse, mahkemenin on yıllar boyunca verdiği kararlar da o kadar birbirinden farklı. Bu mahkemenin görevi kesinlikle, anayasayı hazırlandığı tarihsel döneme ait bakışla yorumlamak değil, bilakis içinde yaşanılan zamana yakın ve geleceğe yönelik bir yorum bulmak.
16 anayasa hakiminin yarısı, Federal Meclis, diğer yarısı eyalet yönetimlerinin temsilcisi Federal Konsey tarafından on iki yıllığına seçiliyor. Yaş sınırı 68. Her biri üçer bölüme sahip iki kurul içinde çalışan bu hakimler, 15. yüzyıldaki Floransa hakim kıyafetinden esinlenilerek tasarlanmış erguvan rengi cübbeler giyiyorlar. Bunları yalnız başına giymek mümkün değil, ancak bir başkasının yardımıyla giyilebiliyorlar.
You would like to receive regular information about Germany? Subscribe here:
