Feministyczna polityka zagraniczna: Wzmacnianie równouprawnienia

Niemiecka polityka zagraniczna i rozwoju będzie w przyszłości bardziej ukierunkowana na feministyczne kryteria, aby zwiększyć równouprawnienie, współudział na zasadzie równouprawnienia, pokój i bezpieczeństwo na całym świecie. Minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock i minister rozwoju Svenja Schulze przedstawiły 80-stronicowy katalog z wytycznymi w sprawie feministycznej polityki zagranicznej. I nie chodzi tu o „politykę zagraniczną dla kobiet, ale dla wszystkich członków społeczeństwa” – podkreśliła Baerbock.

Co oznacza feministyczna polityka zagraniczna?

Prekursorem feministycznej polityki zagranicznej jest Szwecja, która, jak kilka innych krajów, już praktykuje feministyczną politykę zagraniczną. Również Kanada, Francja, Luksemburg, Meksyk i Hiszpania prowadzą wyraźnie feministyczną politykę zagraniczną. W przeszłości, w ramach polityki zagranicznej i rozwoju, Niemcy również angażowały się w prawa kobiet i dziewcząt oraz wrażliwość na kwestie płci. Dzięki nowym wytycznym międzynarodowe zaangażowanie w równouprawnienie płci i współudział na zasadach równouprawnienia mają być realizowane w sposób jeszcze bardziej zdecydowany i ukierunkowany.

Kristina Lunz z Centre for Feminist Foreign Policy należy w Niemczech do wizjonerek feministycznej polityki zagranicznej. Według niej w obliczu wojen i konfliktów na świecie niezbędne jest nowe ukierunkowanie: „Tradycyjne podejścia polityki zagranicznej i bezpieczeństwa doprowadziły nas do tego, że liczba konfliktów na świecie w ostatnich latach podwoiła się” – powiedziała Lunz niemieckiej stacji telewizyjnej ARD. Baerbock podkreśliła: Koncepcja jest integralną częścią polityki zagranicznej opartej na wartościach i powinna odzwierciedlać się „w duchu kompleksowego rozumienia bezpieczeństwa” w Krajowej Strategii Bezpieczeństwa

Jaką rolę odgrywają kobiety w kwestiach związanych z pokojem i bezpieczeństwem?

W wielu rejonach objętych kryzysem kobiety wykonują ważne zadania: tworzą bezpieczne przestrzenie, prowadzą kampanie przeciwko przemocy i potępiają nadużycia. Bez odważnych protestów kobiet na Białorusi czy w Iranie światowa opinia publiczna zapewne nie zwróciłaby na nie aż tak dużej uwagi. Dlatego Niemcy uprawiają politykę, która wspiera wdrażanie agendy ONZ „Kobiety, pokój i bezpieczeństwo” i w tym celu przyjęły odpowiednie krajowe plany działania.

Już umowa koalicyjna rządu złożonego z SPD, Sojuszu 90/Zielonych i FDP, podpisana w 2021 r., zawierała następujące zdania: „W ramach feministycznej polityki zagranicznej chcemy wraz z naszymi partnerami wzmacniać prawa, zasoby i reprezentację kobiet i dziewcząt na całym świecie oraz promować różnorodność społeczną w duchu feministycznej polityki zagranicznej. Chcemy powołać więcej kobiet na międzynarodowe stanowiska kierownicze oraz ambitnie wdrożyć i rozwijać Krajowy Plan Działania na rzecz wdrożenia rezolucji ONZ nr 1325”.

Co zmieni się w polityce zagranicznej?

Zdaniem Baerbock, celem feministycznej polityki zagranicznej jest wydanie do końca kadencji 85% środków projektowych „w sposób uwzględniający płeć”, tak aby uwzględnić interesy kobiet oraz bezpośrednio te kwestie, które ich dotyczą. Przykładowo w kwestii pomocy humanitarnej należy mieć na uwadze, że kobiety potrzebują innych artykułów higienicznych niż mężczyźni. Dwie trzecie całego budżetu, tj. ok. 7,5 mld euro, to środki projektowe, z czego ok. 5 mld powinno zostać wydane w przyszłości pod hasłem „budżetowanie gender”.

Motyw przewodni sześciu zasad feministycznej polityki zagranicznej brzmi: „Integrujemy perspektywy kobiet i grup marginalizowanych w naszej globalnej pracy na rzecz pokoju i bezpieczeństwa”. Podkreślana jest także kluczowa rola kobiet w polityce klimatycznej: kobiety i różne grupy społeczne są „ważnymi podmiotami i przywódcami naszej dyplomacji klimatycznej i energetycznej”. Ponadto należy skompensować wpływ kryzysu klimatycznego na kobiety. Według ONZ w 2021 r. nawet 80% osób, które musiały uciekać z powodu katastrof klimatycznych, to kobiety.

Jaką rolę odgrywają kobiety w służbie zagranicznej?

Nowy kierunek ma konkretne skutki także w Ministerstwie Spraw Zagranicznych:  Przykładowo planuje się utworzenie stanowiska „ambasadorki ministerstwa spraw zagranicznych ds. feministycznej polityki zagranicznej”, której działalność ma być prowadzona przede wszystkim wewnętrznie. „Będziemy ciężko pracować, aby nadać naszej służbie zagranicznej kobiecą twarz i zwiększyć udział kobiet na stanowiskach kierowniczych” – zapowiada minister.

Jak wygląda przyszła feministyczna polityka rozwoju?

„Jeśli kobiety będą mieć równe prawa i będą ponosić taką samą odpowiedzialność, będzie mniej biedy i głodu, a więcej stabilności na świecie” – tymi słowami minister rozwoju Schulze opisuje podejście uwzględniające wrażliwość na kwestie płci. Jej wytyczne przewidują, że do 2025 r. ponad 90% nowych przyznanych środków finansowych zostanie przekazanych na projekty promujące równouprawnienie. Koncepcja feministycznej polityki rozwoju ma być realizowana we współpracy z krajami partnerskimi. Co najmniej 50% stanowisk kierowniczych w ministerstwie powinny zajmować kobiety.

(z dpa)