Friedrich Merz: konserwatywny „transatlantysta”
Kto najprawdopodobniej zostanie nowym kanclerzem Niemiec i jakie są jego poglądy polityczne.
Wszystko wskazuje na to, że Friedrich Merz zostanie nowym kanclerzem Niemiec. W wyborach, które odbyły się 23 lutego 2025 r., partie Unii, których czołowym kandydatem jest Merz, uzyskały największą liczbę głosów.
Kim jest Friedrich Merz?
69-letni polityk od lutego 2022 roku jest przewodniczącym Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej Niemiec (CDU) oraz przewodniczącym wspólnego klubu parlamentarnego CDU i CSU (Unia Chrześcijańsko-Społeczna w Bawarii). Merz został ponownie członkiem Bundestagu dopiero w 2021 roku. Wcześniej, z powodu nieporozumień z ówczesną kanclerz Niemiec Angelą Merkel, na wiele lat wycofał się z czynnej polityki.
Wejście do Parlamentu Europejskiego
Friedrich Merz urodził się w Brilonie w malowniczym regionie Nadrenii Północnej-Westfalii, gdzie mieszka do dzisiaj. Z wykształcenia jest prawnikiem i jako adwokat pracował między innymi w międzynarodowej korporacji prawniczej. W latach od 1989 do 1994 był członkiem Parlamentu Europejskiego, a od 1994 do 2009 roku posłem do Bundestagu. Merz uważany jest za „transatlantystę”: przez dziesięć lat był przewodniczącym Atlantik-Brücke, ponadpartyjnej organizacji skupiającej przedstawicieli świata polityki, biznesu i nauki w Europie i USA.
Merz jest liberałem gospodarczym, natomiast w zakresie polityki społecznej ma raczej konserwatywne poglądy. W ubiegłej kadencji CDU pod jego przewodnictwem wzmocniła swój konserwatywny profil. Nowy program polityczny partii uchwalony w 2024 roku jest pod wieloma względami odwrotem od polityki Angeli Merkel. Partia opowiada się za powrotem obowiązkowej służby wojskowej oraz utrzymaniem energetyki jądrowej. W nowym programie ponownie pojawia się również pojęcie „wiodącej niemieckiej kultury“. Merz już w 2000 roku, jako ówczesny przewodniczący frakcji parlamentarnej Unii, rozpoczął w Bundestagu debatę na ten temat.
Żądanie zmian w polityce migracyjnej
Merz wywołał ostatnio liczne dyskusje swoimi wypowiedziami na temat migracji. W kontekście zamachów w Solingen, Magdeburgu i Aschaffenburgu, w których napastnicy o pochodzeniu imigracyjnym doprowadzili do śmierci wielu osób, zażądał zmiany niemieckiej polityki azylowej i migracyjnej. Pięciopunktowy plan, który przedstawiła Unia w Bundestagu, zyskał poparcie jedynie dzięki głosom skrajnie prawicowej Alternatywy dla Niemiec (AfD).
Merz jednak stanowczo wykluczył koalicję z AfD. „Nie będzie współpracy, nie będzie tolerancji, nie będzie rządu mniejszościowego, ani niczego podobnego“, mówił na początku lutego podczas ogólnokrajowego zjazdu CDU. Także po wyborach kategorycznie odrzucił możliwość koalicji z AfD. AfD może „wyciągać rękę, jak bardzo chce, my nie będziemy prowadzić polityki złej dla tego kraju“, mówił Merz podczas wieczoru wyborczego w programie telewizyjnym „Berliner Runde“. Jego zdaniem, AfD chce dokładnie przeciwieństwa tego, do czego dąży Unia. „Nie szukamy wolności i pokoju na kolanach Putina“, powiedział Merz w odniesieniu do prorosyjskiej polityki AfD.
Friedrich Merz jest żonaty i ma troje dorosłych dzieci. Pod względem charakteru, ten pilot-hobbysta uważany jest za osobę rzeczową i zdyscyplinowaną, lecz czasami także nieco porywczą. Od czasu nominacji na kandydata na kanclerza zyskał większą sympatię społeczeństwa. Merz cieszy się poparciem zwłaszcza wśród mężczyzn powyżej 45 lat, w mniejszym stopniu popierają go z kolei młode kobiety.
