Premiera dla trójpartyjnego sojuszu
Po raz pierwszy w Niemczech powstaje rząd federalny składający się z SPD, Zielonych i FDP – znak zmieniającego się krajobrazu partyjnego.
W Niemczech rządy koalicyjne są wprawdzie regułą, ale w przeszłości rządy federalne składały się zazwyczaj tylko z dwóch partnerów. W przyszłości SPD, Zieloni i FDP chcą zawrzeć trójpartyjny sojusz. Pokazuje to również, jak zmienił się niemiecki krajobraz partyjny. Dowiedz się więcej o tym, jak wyglądały rządy od 1949 roku i dlaczego sojusze trzech partii, tak jak po wyborach do Bundestagu 26 września 2021 roku, mogą stać się regułą.
Klasyczna koalicja dużego i małego partnera
Klasycznymi partiami ludowymi w Niemczech są CDU i SPD. Od 1949 roku wyznaczały one również zawsze kanclerza federalnego lub kanclerz federalną. W Bundestagu CDU tworzy grupę parlamentarną ze swoją siostrzaną partią CSU, która startuje w wyborach tylko w Bawarii – CDU i CSU razem określane są także jako „Unia”. W przeszłości jedna z dwóch głównych partii zazwyczaj rządziła wspólnie z mniejszym partnerem koalicyjnym: zarówno Unia jak i SPD tworzyły z FDP rządy federalne, np. za czasów kanclerza CDU Helmuta Kohla czy kanclerza SPD Willy´ego Brandta. SPD rządziła też już wspólnie z Zielonymi podczas kadencji Gerharda Schrödera (1998-2005).
Wielkie koalicje Unii i SPD
W ciągu 16 lat urzędowania kanclerz Angela Merkel przez dwanaście lat stała na czele rządu CDU/CSU i SPD. Po wyborach federalnych w 2017 roku początkowo wydawało się, że może powstać rząd CDU i CSU z Zielonymi i FDP, jednak FDP zerwała rozmowy o współpracy. W wyniku tego CDU/CSU i SPD ponownie utworzyły „wielką koalicję”.
Nowe modele koalicji z udziałem trzech partnerów
Po wyborach do Bundestagu we wrześniu 2021 roku szybko stało się jasne, że tym razem dojdzie do trójpartyjnego sojuszu: Ponieważ SPD stała się najsilniejszą siłą w Bundestagu, od samego początku wiele przemawiało za koalicją socjaldemokratów z Zielonymi i FDP. Początkowo również CDU/CSU zabiegały o względy obu mniejszych partii. Jednak już dwa miesiące po wyborach stało się jasne, że SPD, Zieloni i FDP utworzą rząd, a nowym kanclerzem zostanie socjaldemokrata Olaf Scholz.
To, że w przyszłości trzej partnerzy będą rządzić razem, wynika ze zmienionego krajobrazu partyjnego. Podczas gdy w przeszłości w Bundestagu istniały tylko trzy frakcje, teraz jest ich sześć: obok rządzących frakcji SPD, Zielonych i FDP istnieją także frakcje CDU/CSU, Partii Lewicy i prawicowo-populistycznej AfD. Wszystkie pozostałe partie wykluczyły koalicję z AfD. Ponieważ w ostatnich latach zwłaszcza CDU i SPD często traciły głosy w wyborach, koalicje trójpartyjne mogą w przyszłości stać się w Niemczech jeszcze bardziej powszechne.
