Üç partili koalisyon prömiyeri
Almanya’da ilk defa SPD, Yeşiller ve FDP’nin yer aldığı bir federal hükümet oluşturuluyor –siyasi manzarada değişim rüzgarları.
Koalisyon hükümetleri Almanya’da olağan bir durum olsa da, bugüne kadar federal hükümetler genelde sadece iki ortaktan oluşuyordu. Şimdiyse SPD, Yeşiller ve FDP, üç partili bir koalisyon kurmak istiyor. Bu durum, aynı zamanda Almanya’daki siyasi manzaranın nasıl değiştiğini de gösteriyor. 1949’dan bu yana federal hükümetlerin nasıl kurulmuş olduğuna ve 26 Eylül 2021’deki genel seçimler sonrasında olduğu gibi, artık üç partili koalisyonun neden olağan bir durum olabileceğine ilişkin daha fazla bilgi edinin.
Klasik büyük parti - küçük parti koalisyonu
Almanya’daki klasik kitle partileri CDU ve SPD. 1949 yılından bugüne şansölye, daima bu iki partiden çıktı. CDU, seçimlere sadece Bavyera’da giden kardeş partisi CSU ile federal mecliste bir parti grubunu oluşturuyor. Bu iki parti birlikte “Birlik” olarak anılıyor. Bugüne kadar genelde bu iki kitle partisinden biri, daha küçük bir partiyle koalisyon kurdu: FDP ile hem Birlik hem de SPD geçmişte koalisyon hükümetleri kurdu. Örneğin CDU’lu şansölye Helmut Kohl ya da SPD’li şansölye Willy Brandt hükümetinde. Gerhard Schröder’in başbakanlığı dönemindeyse (1998-2005), SPD Yeşillerle koalisyon kurmuştu.
Birlik ve SPD’den oluşan büyük koalisyon
16 yıllık görev süresinin 12 yıllık bir döneminde Şansölye Angela Merkel, Birlik ve SPD’den oluşan bir hükümetin başındaydı. 2017 Genel Seçimleri sonrasında, başlangıçta, Yeşiller ve FDP ile bir CDU/CSU koalisyon hükümeti kurulabilecek gibi görünüyorken FDP’nin koalisyon görüşmelerinden ayrılmasıyla durum değişti. Sonuç: Birlik ve SPD bir kez daha “büyük koalisyon”u kurdu.
Üç partili yeni koalisyon modeli
2021 Eylülü’ndeki genel seçimler sonrasında bu sefer, üç partili bir koalisyonun söz konusu olacağı kısa sürede anlaşıldı: Federal Meclis’teki en güçlü parti SPD olduğundan, sosyal demokratların Yeşiller ve FDP ile koalisyon görüşmelerine başlayacağı en başından itibaren herkesin beklediği bir gelişme oldu. Aslında başlangıçta Birlik de iki küçük partiye yaklaşmıştı. Ancak seçimden yaklaşık iki ay sonra durum açıklığa kavuştu: SPD, Yeşiller ve FDP ile bir koalisyon hükümeti kuracak ve sosyal demokrat Olaf Scholz yeni Şansölye olacaktı.
Üç ortaklı koalisyon modeli kalıcı olabilir, zira meclisteki siyasi parti manzarası bir değişimden geçiyor. Federal mecliste geçmişte, genelde sadece üç meclis grubu mevcutken, bugün bu sayı altıya ulaşmış durumda: Hükümet meclis grupları SPD, Yeşiller ve FDP’nin yanı sıra, CDU/CSU, Sol Parti ve sağ popülist parti AfD meclis grupları da yer alıyor. Meclisteki tüm partiler AfD ile koalisyonu reddediyor. Son yıllarda özellikle de CDU ve SPD oy kaybı yaşadığından, gelecekte üç partili koalisyonlar Almanya’da daha sık gerçekleşebilir.
