Transformacja branży grzewczej w Niemczech

To oni chcą przyczynić się do transformacji energetycznej i w ten sposób przeciwdziałać kryzysowi klimatycznemu: przedstawiamy ludzi, którzy swoimi pomysłami i zaangażowaniem przyspieszają rozwój energii odnawialnych w Niemczech i na świecie.

Popularna scena filmu dokumentalnego z 2006 roku „Niewygodna prawda“ przedstawia Al Gorego latającego z góry na dół przed ogromnym ekranem. Na ekranie widnieje grafika pokazująca stężenie CO₂ oraz temperaturę na Ziemi w ubiegłych 650 000 lat. To dwie krzywe, które niemal równolegle unoszą się i spadają. Po prawej stronie, odwzorowującej przyszłość, krzywa CO₂ wznosi się tak błyskawicznie, że Gore musi wjechać na ruchomej platformie na górę, aby z bliska zobaczyć wyświetlaną wartość. A potem jeszcze wyżej, żeby zobaczyć prognozę na kolejne 50 lat. W końcu z 10 metrów patrzy w dół na publiczność i pyta: „Jak Państwo myślą, jak będzie wyglądała krzywa temperatury, jeśli nic nie zrobimy“?

„Wtedy mnie to przeraziło. Pomyślałem, że musimy natychmiast podjąć jakieś działania“, powiedział Philipp Pausder. Mierzący 206 cm wzrostu były koszykarz, a obecnie przedsiębiorca stoi w berlińskiej siedzibie swojej firmy Thermondo na piątym piętrze nowoczesnego biurowca w dzielnicy Berlina Kreuzberg i opowiada, co go skłoniło do postawienia na transformację energetyczną. „Gdy ten film trafił na ekrany kin, studiowałem na uczelni IE Business School w Madrycie, a więc tak właściwie nie zajmowałem się niczym innym, jak szukaniem nowych pomysłów na biznes. I wtedy stało się dla mnie jasne: Pod wezwaniem do działania Al Gorego kryje się też niewiarygodna szansa na biznes”, twierdzi 47-letni przedsiębiorca.

W jaki sposób Niemcy do 2045 roku osiągną neutralność klimatyczną?

Po powrocie do Niemiec pod koniec 2012 roku Pausder wraz z dwoma wspólnikami zakłada firmę Thermondo. Cel: Instalacja neutralnych dla klimatu systemów grzewczych w Niemczech. I to „z prędkością rynku“, jak mówi start-uper. Założyciele firmy byli pewni: Instalacja ogrzewania trwa za długo, jest nieefektywna, a procesy planowania są zbyt zawiłe. „Zaledwie 17 procent zakładów miało jakąś stronę internetową“, kontynuuje Pausder. „Oczywiste było dla nas to, że jeżeli chcemy działać tak szybko, jak jest to konieczne mając na uwadze kryzys klimatyczny, potrzebujemy wówczas wydajnych i elastycznych zakładów rzemieślniczych.” Aby nadać branży grzewczej tempa i dynamiki, Thermondo stawia na cyfryzację i inwestuje miliony w oprogramowanie, które optymalizuje zarządzanie procesami podczas instalacji systemów grzewczych. „Nadal jest to centralny filar naszego przedsiębiorstwa.“

Obecnie firma Thermondo zatrudnia ponad 800 pracowników i na niemieckim rynku jest największym dostawcą rozwiązań grzewczych dla domów jednorodzinnych oraz bliźniaków. Obecnie w Niemczech ponad 80% wykorzystywanej energii cieplnej pochodzi jeszcze ze spalania paliw kopalnych. Spośród 41 milionów gospodarstw domowych prawie co drugie wykorzystuje gaz ziemny, a prawie co czwarte olej opałowy. Te metody ogrzewania są odpowiedzialne za jedną trzecią całkowitej emisji dwutlenku węgla w Niemczech.

Gdybyśmy do ogrzewania gospodarstw domowych wykorzystywali odnawialne źródła energii, obudzilibyśmy „śpiącego olbrzyma”, twierdzą eksperci ds. energii. Także Pausder za pomocą tej metafory podkreśla, że nie mamy innej opcji niż obudzenie tego olbrzyma i pozwolenie mu działać. „Jeżeli Niemcy chcą rzeczywiście do 2045 roku osiągnąć neutralność klimatyczną, musimy najpóźniej w 2025 roku przestać instalować systemy grzewcze wykorzystujące energię z paliw kopalnych. Średnia żywotność instalacji grzewczych wynosi bowiem 20 lat.”

10 tysięcy pomp ciepła do końca 2023 roku

Obecnie sam Thermondo instaluje jeszcze kotły olejowe i gazowe, ale od niedawna priorytetem są pompy ciepła. Są one efektywniejsze i mogą być w pełni zasilane zielonym prądem. „Pompa ciepła to cud energetyczny“, twierdzi entuzjastycznie Pausder. Pobiera ciepło zgromadzone w powietrzu lub gruncie i przenosi je za pomocą energii elektrycznej do instalacji grzewczej w budynku. „Pompy ciepła są trzy razy bardziej efektywne niż nowoczesne ogrzewanie gazowe.” Zgodnie z planami niemieckiego rządu federalnego do 2030 roku ma zostać zainstalowanych sześć milionów urządzeń. Osoby, które po 1 stycznia 2024 r. zlecą zainstalowanie nowej instalacji grzewczej, muszą zadbać o to, aby była zasilana w co najmniej 65% energią pozyskiwaną z odnawialnych źródeł.

To oczywiście ogromna szansa dla firmy Thermondo. I również motywacja do natychmiastowego zwiększenia tempa. Zaraz obok recepcji centrali firmy Pausder ustawił tablicę, która pokazuje aktualną liczbę sprzedanych i zainstalowanych pomp ciepła. Co dwie godziny aktualizowane są dane i przeskakują pojedyncze klapki, podobnie jak w dawnych analogowych informacjach pasażerskich na stacjach kolejowych. „Chciałem w jak najbardziej dosadny sposób pokazać naszym pracownikom, czego właśnie dokonujemy i czego już dokonaliśmy“, komentuje Pausder. Thermondo chce zainstalować do końca roku 10 tysięcy pomp ciepła w domach jednorodzinnych i bliźniakach. Aby osiągnąć ten cel w całych Niemczech firma zatrudnia na stałe 500 fachowców, w tym wielu monterów instalacji grzewczych. Pod koniec kwietnia tablica wskazała 2070 sprzedanych urządzeń oraz 1324 instalacje.

Thermondo przyspiesza proces instalacji

Czy jest to możliwe? Pausder przytakuje. W końcu jego firma już od wielu lat intensywnie pracuje nad tym, aby przyspieszyć proces instalacji ogrzewania. Przedstawiciele firmy Thermondo nieustannie deklarują, że chcą uprzemysłowić branżę grzewczą. W przypadku pomp ciepła mogłoby się to opłacić, ponieważ instalacja takich urządzeń jest wymagająca. „Tutaj muszą współpracować przedstawiciele trzech zawodów: monter instalacji grzewczej, elektryk i fachowiec, który przygotuje fundament“, wyjaśnia Pausder. Poza tym zadaniem dostawcy jest pozyskanie dotacji dla swoich klientów. „Ale właśnie w tym jesteśmy dobrzy.“ Aktualnie na rynku instalacja pomp ciepła trwa średnio 18 dni. Thermondo potrzebuje teraz 10 dni, ale w przyszłości chce ograniczyć się do 6 dni roboczych. „Nie mamy czasu do stracenia“.