Wartość ojczyzny
Socjolog Jutta Allmendinger analizuje wartości, które jednoczą ludzi w Niemczech i wyjaśnia, co oznacza dla nich „ojczyzna”.
Pani Profesor, w badaniach dotyczących dziedzictwa dokonała Pani analizy tego, co jest ważne dla Niemców i co chcą przekazać przyszłym pokoleniom. Jak ważna jest w tym kontekście „ojczyzna”?
Dla większości ludzi w Niemczech „poczucie wspólnoty” jest bardzo ważne. „My” oznacza interakcję z innymi, zaufanie i solidarność. Również ojczyzna zajmuje na naszej liście bardzo wysoką pozycję. Jest to koncepcja, która jest silnie związana z pojęciem „my”.
„Ojczyzna” ma wiele twarzy. Jaki termin jest najściślej związany z tym pojęciem?
Badaliśmy 15 różnych podejść dotyczących ojczyzny. Najsilniejsze poparcie znajdują koncepcje, które oznaczają dobre samopoczucie. Zdecydowana większość respondentów postrzega ojczyznę jako miejsce, w którym czują się oni bezpiecznie, gdzie mieszkają ich rodziny, gdzie aktualnie sami mieszkają i gdzie mają swoich przyjaciół. Stwierdziliśmy również istnienie czynnika terytorialno-nacjonalistycznego. Respondenci, dla których jest on ważny, podają Niemcy jako swoją ojczyznę lub miejsce, gdzie mówi się w ich własnym języku lub gdzie posiadają działkę lub dom. Trzecim czynnikiem jest wspólna kultura lub religia.
Przebyła Pani w swojej karierze długą drogę. Gdzie czuła się Pani jak w domu, a gdzie tęskniła Pani za domem?
Co najważniejsze, zawsze dobrowolnie wyruszałam w świat. Nie byłam nigdy do tego zmuszona, nie było żadnych trudnych sytuacji. Dlatego noszę w sobie wiele ojczyzn. Oczywiście od czasu do czasu jestem pozbawiona ojczyzny lub czuję się samotna. Wtedy brakuje mi bliskości ludzi i miejsc. Ale to jedyny sposób na znalezienie nowych ojczyzn. Bez moich starych nie miałabym odwagi szukać nowych i nie miałabym możliwości, aby je znaleźć.
Prof. dr Jutta Allmendinger jest socjologiem i prezesem Centrum Badań Nauk Społecznych w Berlinie (WZB).
Rozmawiał: Martin Orth
You would like to receive regular information about Germany? Subscribe here: