Demokrasi için gerçekler
Koronavirüs hakkındaki sahte haberler, neredeyse virüsün kendisi kadar hızlı yayılıyor. Almanya bununla nasıl başa çıkıyor?
“İnsanlara, iyi test edilmemiş aşılarla zorla aşı yapılıyor”, “Aslında her şeyin sorumlusu tek bir kişi”... Sosyal medya sayfalarında, WhatsApp gruplarında, forumlarda ya da ciddi olmayan haber portallarında bu tür yanlış haberlere şu sıralar çok sık rastlanılıyor. Böyle yanlış haberler, hem insan hayatını tehlikeye atıyor hem de demokrasimize zarar veriyor. Almanya bu durumla mücadelesine başladı bile. Gerçeklik teyidi alanında yapılan çalışmaları tanıtıyoruz.
Correctiv tarafından gerçekleştirilen bağımsız araştırmalar
Correctiv, kamu yararına çalışan bir araştırma merkezi. Gerçekliğin teyidi çalışmaları için merkezdeki gazeteciler, okurlardan gelen ihbarlar üzerine harekete geçiyor, sosyal medya kanallarını potansiyel sahte haberler için sürekli olarak tarıyor. Bunun ardından gelen adımsa belgelerin aranması: tanık ifadeleri, belgeler, uzman görüşleri. Yapılan araştırmalar hassas bir şekilde belgeleniyor ve herkes tarafından ulaşılabilir kılınıyor. Merkez, finansmanını yapılan bağışlar ve vakıfların sağladığı kaynaklarla yürütüyor. Bu sayede araştırmaların bağımsızlığı güvence altına alınmış oluyor.
dpa’dan Facebook’da gerçeklik teyidi
Correctiv’le işbirliği içinde Almanya’nın en büyük haber ajansı dpa da Facebook’a gerçeklik teyidi konusunda destek veriyor. Zira sosyal medya algoritmaları, yanlış haberlerin müthiş bir hızla yayıldığı yankı odalarını sadece ortaya çıkarmakla kalmıyor, bunları güçlendiriyor da. Facebook, gerçeklik teyidi yapan kuruluşlara potansiyel yanlış haber ve ihbar edilen paylaşımların bir listesini veriyor. Bu liste kuruluşlarca kontrol ediliyor. Haberlerden birinin sahte haber olduğunun ortaya çıkarılması halinde, bu durum orijinal paylaşım altında ifade ediliyor. Bu paylaşımı paylaşmak isteyenlere de bir uyarı açıklaması gösteriliyor.
Kaliteli ve ciddi medya kuruluşlarının aydınlanmaya katkısı
Aynı şekilde pek çok ulusal gazete ve kamusal yayın kuruluşu programı da sahte haberlerin yayılmasına karşı verilen mücadelede önemli bir rol üstleniyor. Örneğin filozof Gert Scobel, programında, krizin ortaya çıkardığı sorular ve bu sorulara verilen güvenilir cevapların ne denli az olduğuna dair konuşuyor. Kamusal yayın kuruluşu ARD Faktenfinder (Gerçeği Bulucu) uygulamasını sunuyor. Günlük gazetelerden Süddeutsche Zeitung, yeni dijital projesi “Yanlış” çerçevesinde koronaya dair yalanları ortaya çıkarıyor.
You would like to receive regular information about Germany? Subscribe here: