Vatandaşlar bilgi derliyor
“Vatandaş bilimi” olarak anılan veri toplama yöntemi Almanya’da büyük ilgi görüyor.
Onlar kelebekleri sayıyor, bebeklerinin ilk aylarını belgeliyor ya da tarihi aile fotoğraflarını derliyorlar. Bu tür bilgileri araştırma enstitülerinin ve üniversitelerin hizmetine sunan kişi sayısı her geçen gün artıyor. Amatör kaşifleri bilimcilerle bir araya getiren bu yeni trendin adı “vatandaş bilimi” (citizen science). Meraklılar verileri toplarken araştırmacılar bunları değerlendiriyor. Ayrıca vatandaşlar bir çok durumda konularının uzmanı: Örneğin Kuzey Denizi’ndeki yengeç balıkçıları ağlarına takılan diğer balık türlerini kayda geçiriyor ve bu verileri Bremerhaven’daki Alfred Wegener Enstitüsü’ne yolluyorlar. Burada oşinograflar Kuzey denizindeki balık rezervinin gelişimini inceliyorlar.
Son dönemde bugüne kadar gerçekleştirilen araştırma projeleri ülke çapında bir araya getiriliyor ve ilerletiliyor. Federal Eğitim ve Araştırma Bakanlığı Temmuz ayından bu yana iki yıllığına Berlin Doğa Bilimleri Müzesi ve Leipzig’deki Helmholtz Çevre Ataştırmaları Enstitüsü’nün koordine ettiği GEWISS (Bilgi için vatandaşlar – Vatandaşlar için bilgi) projesini finanse ediyor. Pofesyonel ve amatör araştırmacılar bu projeyle bilim meraklılarının derlediği verilerin kalitesinin nasıl güvence altına alınacağı ve vatandaşların derlediği bilgilerin nasıl kullanılıp kamuya kazandırılacağına ilişkin sorulara yanıt bulmayı hedefliyorlar.
“Citizen science”ın gördüğü ilgi hatırı sayılır miktarda. “Bilim Diyaloğu” kuruluşunun yaptığı bir ankete göre Almanya’daki neredeyse her üç kişiden biri bir araştırma projesine dahil olmaya olumlu bakıyor. Üstelik bu fikri Avrupa’ya yayan isim de Alman bir araştırmacı: Doğa Bilimleri Müzesi’nin genel direktörü Johannes Vogel 2014 yılı başında kurulan Avrupa çapındaki vatandaş bilimleri çatı kuruluşu ESCA’nın (European Citizen Science Association) başkanı.
İlk defa düzenlenen “Citizen Science Diyalog Forumu“ 17 ve 18 Eylül’de Leipzig’de.
www.citizen-science-germany.de
http://ecsa.biodiv.naturkundemuseum-berlin.de
