„Gry są nośnikiem wartości i treści“
Manouchehr Shamsrizi, ekspert zajmujący się tematyką gamingu z Uniwersytetu Humboldtów w Berlinie, mówi o roli gier cyfrowych w zagranicznej polityce kulturalnej i edukacyjnej.
Klaus Lüber,
17.08.2023 
Panie Shamsrizi, gry cyfrowe już od dłuższego czasu uznawane są za siłę napędową technicznych innowacji. Pan z kolei uważa, że mogłyby odegrać ważną rolę także w polityce zagranicznej. Pod jakim względem?
Trzeba sobie uświadomić, że gry wideo są najczęściej używanym i najszerzej rozpowszechnionym medium naszych czasów. Gdy mówimy o grach w szerokim ujęciu, aktualne dane mówią o około trzech miliardach graczy na świecie. A na podstawie badań wiemy, że gry cyfrowe bardzo dobrze sprawdzają się jako nośniki treści politycznych. Jeżeli na przykład gram w ekonomiczną grę symulacyjną, wówczas konsekwencje moich działań w świecie wirtualnym dają mi także pewne wyobrażenie o sposobie funkcjonowania systemów społecznych. Gry są również tak zwanymi „wyzwalaczami empatii“.
Co to oznacza?
Ponieważ gry są interaktywne, są znacznie lepiej niż klasyczne media linearne, na przykład filmy czy książki, przystosowane do wyzwalania empatii w użytkownikach. A ponadto powalają na nowe społeczne, przestrzenne i czasowe formy interakcji. Gry są nośnikiem wartości i treści, które przekazują w sposób interaktywny i integracyjny, na który ludzie są bardzo podatni. Dlatego nikt, kto na poważnie zajmuje się zagraniczną polityką kulturalną i edukacyjną nie powinien ignorować medium, jakim są gry.
Czy mógłby Pan podać przykład?
Oczywiście. W 2022 roku Serpentine Gallery w Londynie zaistniała wirtualnie w grze wideo Fortnite, prezentując wystawę dzieł artysty znanego jako KAWS. Magazyn ekonomiczny The Economist pisał nawet o „największej wystawie dzieł sztuki na świecie“. Gracze mogli podziwiać dokładnie te same dzieła co osoby odwiedzające galerię na miejscu. To najbardziej globalny i włączający dostęp do kultury jaki można sobie tylko wyobrazić, i który może zapewnić tylko takie medium jak gry wideo.
Mówi Pan, że gry cyfrowe przenoszą treści polityczne: lecz czy są one podatne na dezinformację?
To niestety problem, którego nie można bagatelizować. Dlatego to ważne, by polityka zagraniczna zainteresowała się tematem gier. W ubiegłym roku w serwisach YouTube i TikTok krążyły rzekome nagrania walk i transmisje na żywo z wojny w Ukrainie, które w rzeczywistości okazały się pochodzić z gry wideo. A to tylko jeden z wielu przykładów. Gry wideo mogą być także nośnikiem dezinformacji i treści zagrażających demokracji. Dlatego pilnie potrzebujemy dokładnego monitorowania sytuacji. Oraz lepszego zrozumienia transformacyjnej i międzykulturowej siły gier.
Manouchehr Shamsrizi zajmuje się wpływem zjawiska gamingu na społeczeństwo. Jest on między innymi współzałożycielem gamelab.berlin przy Klastrze Doskonałości Uniwersytetu Humboldtów oraz członkiem Salzburg Global Seminar i Niemieckiego Towarzystwa Polityki Zagranicznej. Od 2018 doradza Ministerstwu Spraw Zagranicznych w zakresie wykorzystania gamingu w komunikacji strategicznej. Jest autorem badania „Metaświat i gaming: potencjał w zakresie zagranicznej polityki kulturalnej i edukacyjnej“ prowadzonego w Instytucie Stosunków Międzynarodowych (ifa).
