Przejdź do głównej zawartości

„Każdy, kto głosuje, aktywnie kształtuje naszą demokrację”

Ruth Brand jest odpowiedzialna za przygotowanie i organizację wyborów do Bundestagu. Wywiad z przewodniczącą Federalnej Komisji Wyborczej. 

Wolf ZinnInterview: Wolf Zinn , 15.01.2025
Przewodnicząca Federalnej Komisji Wyborczej Ruth Brand
Przewodnicząca Federalnej Komisji Wyborczej Ruth Brand © Die Bundeswahlleiterin

Czy w wyborach do Bundestagu w 2025 r. spodziewa się Pani prób manipulacji, takich jak kampanie dezinformacyjne lub cyberataki? 
Dostarczamy przejrzyste i prawidłowe informacje na temat procesu wyborczego i w ten sposób staramy się proaktywnie i wielopłaszczyznowo przeciwdziałać próbom dezinformacji, zwłaszcza w mediach społecznościowych. Cyberataki to również ważna kwestia, którą traktujemy z należytą powagą. Zabezpieczyliśmy bardzo starannie systemy informatyczne, które w noc wyborczą posłużą do ustalania wstępnych wyników. Przed każdymi ogólnokrajowymi wyborami system informatyczny jest dokładnie sprawdzany przez komisję, do której należą przedstawiciele komisji wyborczych z poszczególnych krajów związkowych. Natomiast ostateczny wynik wyborów jest ustalany z raportów z komisji wyborczych. Dlatego cyberataki nie mają na niego wpływu.  

W jaki sposób zapewnia Pani bezpieczny i zgodny z prawem przebieg wyborów?
Podstawą zaufania w prawidłową organizację wyborów i akceptację ich wyników jest neutralność organów wyborczych i zasada jawności wyborów. Komisje wyborcze i komitety wyborcze negocjują i obradują na publicznych posiedzeniach, a z każdego z nich jest sporządzany protokół. Ich działania podlegają zatem kontroli publicznej. Komisje wyborcze są pluralistyczne, czyli składają się z kilku członków, którzy wzajemnie się kontrolują. Każdy z nich jest zobowiązany do bezstronnego wykonywania swoich obowiązków i zachowania poufności. Wszystkie głosy są oddawane na kartach do głosowania, które zawsze można ponownie przeliczyć. Dodatkowo istnieje możliwość kontroli wyborów w ramach postępowania prowadzonego przed niemieckim Bundestagiem i Federalnym Trybunałem Konstytucyjnym.  

Czy pojawiły się jakieś zmiany w zasadach i procedurach wyborczych? 
Procedura pokrycia głosami z listy krajowej ujęta w nowej ordynacji wyborczej znosi mandaty nadliczbowe i wyrównawcze i w ten sposób zapobiega zwiększeniu ilości posłów w Bundestagu. Procedura pokrycia głosami z listy krajowej oznacza, że dana partia otrzymuje w kraju związkowym liczbę mandatów zgodną z głosami oddanymi na jej kandydatów z listy krajowej. Oznacza to, że mogą istnieć okręgi wyborcze, w których kandydat z największą liczbą głosów pierwotnych oddanych na niego jako kandydata do Bundestagu, do tego Bundestagu nie wejdzie.  

Jakie działania są podejmowane w celu zapewnienia bezpieczeństwa głosowania korespondencyjnego?
Działania podjęte przez ustawodawcę wykluczają możliwość manipulacji wyników wyborów. Wyborcy głosujący korespondencyjnie muszą na karcie do głosowaniazłożyć zapewnienie z mocą przyrzeczenia , że wypełnili ją osobiście. Złożenie fałszywego zapewnienia z mocą przyrzeczenia podlega karze. Każdy, kto wypełni kartę do głosowania w imieniu osoby trzeciej bez odpowiedniego umocowania, również popełnia przestępstwo. W przypadku, gdy dokumenty do głosowania korespondencyjnego są wysłane na inny adres niż adres zamieszkania, wtedy gmina wysyła jednocześnie odpowiednie powiadomienie kontrolne na adres zamieszkania. Dokumenty do głosowania korespondencyjnego mogą być przekazywane innej osobie niż uprawnionemu wyborcy wyłącznie po okazaniu pisemnego pełnomocnictwa.   

Czy w związku z przedterminowymi wyborami pojawiły się jakieś szczególne wyzwania? 
Wyborcy, którzy chcą korespondencyjnie głosować w wyborach do Bundestagu, mają znacznie mniej czasu na oddanie głosu i odesłanie karty do głosowania niż w wyborach, które odbywają się zwyczajowo pod koniec kadencji. Każdy, kto nie może doczekać się otrzymania kart do głosowania pocztą może na wniosku o wydanie karty do głosowania zaznaczyć, że odbierze ją w lokalu wyborczym. W lokalu można podjąć decyzję, zaznaczyć ją na karcie do głosowania i oddać tę kartę w lokalu w ramach głosowania korespondencyjnego. W ten sposób można zaoszczędzić konieczność dwóch wizyt w urzędzie pocztowym.  

Jakie działania podejmuje Pani, aby zwiększyć frekwencję wyborczą?
Jako przewodnicząca Federalnej Komisji Wyborczej zawsze prowadzę kampanię na rzecz jak najwyższej frekwencji wyborczej. Każdy, kto głosuje, aktywnie kształtuje naszą demokrację. W tym celu korzystamy przykładowo z Instagrama czy TikToka, aby docierać do jak największej liczby młodych ludzi, aby informować ich przejrzyście i wyczerpująco o wyborach i aby zmotywować ich do głosowania. Ponadto podejmujemy działania umożliwiające głosowanie osobom z niepełnosprawnościami. Przykładowo karty do głosowania są dziurkowane lub ucięte w prawym górnym rogu, aby osoby niewidome i niedowidzące mogły prawidłowo umieścić ich szablon karty do głosowania.  

Przewodnicząca Federalnej Komisji Wyborczej

Dr Ruth Brand urodziła się w 1967 r. w Lemgo i posiada tytuł doktora ekonomii. Od 2023 r. jest prezeską Federalnego Urzędu Statystycznego i przewodniczącą Federalnej Komisji Wyborczej