Przeciwko zatruwaniu

Niemcy są krajem o pluralistycznym społeczeństwie, ukształtowanym przez różnorodność form życia. Ustawa Zasadnicza jest podstawą tego współżycia, opiera się na nienaruszalności godności ludzkiej. Jednakże podstawowe wartości demokratyczne muszą być stale przekazywane i chronione przed dyskryminacją, ksenofobią i antysemityzmem. Skrajnie prawicowy zamach w Hanau w dniu 19 lutego 2020 roku, podczas którego zamordowano dziesięć osób, raz jeszcze pokazał, że sprawa jest bardziej niż oczywista.

Jak rząd niemiecki zareagował na zamach w Hanau?

Kanclerz Angela Merkel potępiła ten czyn i wyraziła głębokie ubolewanie nad wzrostem przemocy na tle rasowym. „Rasizm jest trucizną. Nienawiść jest trucizną. Ta trucizna istnieje w naszym społeczeństwie i jest już odpowiedzialna za zbyt wiele przestępstw.” W związku z zamachem rząd federalny ogłosił, że powoła grupę ekspertów ds. muzułmanofobii oraz komisję gabinetową ds. prawicowego ekstremizmu.

Czy w Niemczech istnieje państwowa strategia walki z rasizmem?

Tak. Istnieje Narodowy Plan Działania przeciwko Rasizmowi. Rząd federalny zaktualizował go ostatnio w czerwcu 2017 roku i zakazuje w nim również dyskryminacji osób homoseksualnych i transseksualnych. Zasady te obejmują ochronę osób dotkniętych dyskryminacją, karanie przemocy na tle rasowym oraz walkę z rasizmem i nienawiścią w Internecie. Promowaniu mają podlegać edukacja polityczna, różnorodność w życiu zawodowym i zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego.

Centralnym elementem zapobiegania ekstremizmowi i wspierania demokracji jest federalny program Żywa demokracja, który jest skierowany do dzieci, młodzieży i młodych dorosłych. Od 2015 roku Federalne Ministerstwo ds. Rodziny wspiera projekty, które promują demokrację i zwalczają wrogość wobec ludzi. W samym tylko 2019 roku przeznaczono na ten cel 115,5 mln euro.

Na Forum Przeciwko Rasizmowi rząd federalny i około 90 organizacji pozarządowych regularnie dyskutują o tym, w jaki sposób zamierzają zwalczać rasizm.

Osoby, które doświadczają dyskryminacji - czy to ze względu na swoje pochodzenie etniczne, religię, przekonania, czy też ze względu na tożsamość seksualną, wiek, płeć lub niepełnosprawność - mogą zwrócić się do Federalnej Agencji Antydyskryminacyjnej.

Przegląd: Federalne programy przeciwko rasizmowi

W jaki sposób rząd niemiecki promuje zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego w walkę z dyskryminacją?

Demokracja i tolerancja rozwijają się w pełnym szacunku współistnieniu ludzi - na ulicy, jako sąsiadów, kolegów z klasy czy kolegów z pracy. Dlatego właśnie rząd federalny wspiera podmioty społeczeństwa obywatelskiego. Liczne stowarzyszenia, grupy i projekty w całych Niemczech są połączone w sieć pod patronatem „Sojuszu na rzecz Demokracji i Tolerancji – Przeciwko Ekstremizmowi i Przemocy“ (BfDT). BfDT jest powiązany z Federalną Centralą ds. Edukacji Obywatelskiej i korzysta z jej wiedzy specjalistycznej. Na stronie internetowej „Sojuszu na rzecz Demokracji i Tolerancji” prezentowane są przykładowe projekty, obywatele mogą tu poszukiwać inicjatyw w swojej okolicy.

Czy istnieją fundacje, które działają przeciwko rasizmowi i dyskryminacji?

Różne fundacje niemieckie podejmują działania przeciwko prawicowemu ekstremizmowi, rasizmowi i antysemityzmowi. Na przykład założona w 1998 roku Fundacja Amadeu Antonio, Fundacja F.C. Flick, Fundacja Pamięć, Odpowiedzialność i Przyszłość oraz Fundacja Przeciwko Rasizmowi, która koordynuje w Niemczech program Międzynarodowych Tygodni Walki z Rasizmem.

Czy rasizm jest tematem poruszanym w szkołach?

We wszystkich krajach związkowych i na szczeblu lokalnym prowadzona jest praca edukacyjna przeciwko dyskryminacji i na rzecz tolerancyjnego współistnienia. Ponad 2500 szkół w Niemczech dołączyło już do ogólnoeuropejskiej sieci Szkoła bez rasizmu – szkoła z odwagą cywilną.