Africa GreenTec: Işığı Getirenler
Afrika'nın ıssız bölgeleri için güneş enerjisi: Aida ve Torsten Schreiber Africa GreenTec ile bol güneşli kıtanın köylerine yeşil elektrik getiriyor.
İklim krizine karşı koymak için enerji dönüşümüne katkı sağlamak istiyorlar: Fikirleri ve çabalarıyla Almanya ve dünya genelinde yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaşmasını sağlayan kişileri tanıtıyoruz.
Torsten Schreiber hayatını değiştiren günü hâlâ çok iyi hatırlıyor. 2014 yılında karısı Aida ile Mali'nin en büyük dizel elektrik santralini ziyaret etti. İkili, Schreiber'in de kurucu ortağı olduğu Crowd yatırım platformunu ziyaret etmek üzere orada bulunuyordu. Dizel elektrik santrali titriyor ve uğulduyor, her tarafa yağ fışkırıyordu. Her şey bir yana sistem pek de verimli değildi, diye hatırlıyor Schreiber. "Günde 170.000 litre dizel yutuyordu." Elektrik santrali ziyareti onun hayatını değiştiren bir olay oldu. Torsten Schreiber neredeyse on yıl önceki bu günde bir şeyler yapmaya karar verdi.
İster büyük elektrik santrali veya ister küçük jeneratör: Dizel yakıt yardımıyla üretilen elektrik tüm dünyada büyük miktarlarda sera gazlarından sorumlu, yani çevreye ve insanların sağlığına zarar veriyor. Afrika'nın birçok kırsal bölgesinde elektrik tedarikini dizel jeneratörler sağlıyor. Hatta bazı bölgelerde hiç elektrik yok. Birleşmiş Milletler uyarınca Afrika kıtasında yaklaşık 600 milyon insan – bu kıta nüfusunun neredeyse yarısı – elektrik olmadan yaşıyor.
Africa GreenTec Afrika köyleri için dijital elektrik şebekeleri kuruyor
Schreiber bunu değiştirmek ve Afrika'daki enerji dönüşümünü ileri taşımak istedi. Almanya ve Avrupa'da güneş enerjisi, biyokütle ve biyogaz ile ulaştığımız yüksek teknolojiyi Afrika'ya taşımamız ve ekonomilerine yatırım yaparak insanlara yardım etmek zorundayız. Ancak o zaman küresel emisyonları sadece korumakla kalmayıp, uzun vadede düşürme fırsatına sahibiz. Bu sadece Küresel Kuzey ve Küresel Güney'in birlikte çalışmasıyla olabilir" diye açıklıyor Schreiber.
Torsten Schreiber ve karısı Aida geliştirdikleri konteynere "Solartainer" adını vermiş
Mali doğumlu karısı Aida ile birlikte Sahel bölgesindeki ıssız köylere güneş enerjisi santralleri getirme fikrine sahipti. Geliştirdikleri tesisler "Solartainer" adını vermişler. Bunlar sadece 48 saat içinde kurulabiliyor ve sonra tüm köy ölçeğinde temiz elektrik sağlayabiliyor. Bu köy sakinleri için büyük bir değişim anlamına geliyor. Böylelikle – bazıları hayatlarında ilk kez – güvenilir ışık kaynakları, temiz içme suyuna erişim elde ediyorlar, tarlalarını sulabiliyorlar, mahsullerini soğutabiliyorlar ve interneti kullanabiliyorlar. "Solartainer" elektrik tedariki ile ilgili modern bir altyapı yaratıyor: Akıllı sayaç teknolojisine sahip bir dijital elektrik şebekesi üzerinden üretilen elektrik köye akıllı bir şekilde dağıtılabiliyor, kontrol edilebiliyor, denetlenebiliyor ve hesaplanabiliyor.
Güneş enerjisi santralleri sayesinde yeni kazanç olanakları
Africa GreenTec güneş enerjisi şirketinin kurulmasıyla sadece Torsten ile Aida Schreiber'in hayatı kökten değişmedi. Issız bölgelere temiz elektrik tedarik etme imkânı, birçok insana yeni bakış açısı sağlıyor. Mali Djioloba'daki büfe sahibi Diessira Diallo da bunlardan biri. "Yağmurlu dönemlerde ve hasat zamanı gündüzleri neredeyse hiç müşterim olmaz. Elektrik ve ışık sayesinde dükkânımı artık akşamları da açabiliyorum" diyor. Africa GreenTec yardımıyla kendisine bir buzdolabı da satın almış, şimdi gıdaları daha uzun süre muhafaza edebiliyor. "Dükkânım köy için bir buluşma noktası oldu ve gelirim katladı! Bu sayede ailemdeki 60'ın üzerindeki insanı geçindirebiliyorum", diyor.
Aida Schreiber köy sakinlerine destek olmanın özellikle önemli olduğunu düşünüyor: "Müşterilerimizden çoğu kadınlar. Onlara uzun bir müddet eşlik ediyoruz ve mütemadiyen az sayıda gereçle ne kadar büyük değişimlere etki edebildiğimizi ve örneğin eğitim alanında gelişmelerin ne kadar hızlı mümkün olabildiğini tespit ediyoruz. Bu beni özellikle mutlu ediyor", diyor.
Africa GreenTec kitlesel fonlamaya yönelmiş
Peki Africa GreenTec fikri ve iş modeli nasıl çalışıyor? Şirket yaklaşık 150.000 Avro değerindeki Solartainer'ini ve bununla üretilen elektriği köy halkına satıyor. Satın alma gücünün olmadığı yerlerde AGT teminin ön finansmanını sağlayan ve elektriğin satışını yapan yerel bir işletme şirketi kuruyor. Şirket finansmanın bir kısmını herkesin katılım sağlayabileceği kitlesel fonlamayla sağlıyor. Ürün büyük bölümü Africa GreenTec şirketinin aktif olduğu ülkelerde yaşayan şirket çalışanları tarafından kuruluyor. Mali'nin yanında bu ülkeler şu anda Madagaskar, Nijer, Çad ve Senegal. Ayrıca elektrik sağlanan köylerde Alman-Afrika orijinli sosyal girişim şirketinin tesisleri ile ilgilenen insanlar için yeni istihdam yaratılıyor.
Mini güneş enerjisi santralleri sayesinde üç milyon insan için temiz elektrik
Africa GreenTec kuruluşundan bu yana 20 üzerinde köye elektrik getirdi, 60.000 üzerinde insana temiz, güvenilir ve nispeten ekonomik elektrik sağladı, neredeyse 4.000 ton karbondioksit önledi ve 1.000'e yakın küçük ölçekli işletmeyi destekledi. Torsten ve Aida Schreiber'ın orta vadeli hedefi ise Afrika'da üç milyon insana elektrik sağlamanın yanı sıra onlara ve yerel ekonomiye yeni bakış açıları kazandırmaktır.
Afrika'daki enerji dönüşümünü ileri taşımak
Gelecekte üretim ve yönetim birimlerinin de Afrika'ya taşınması öngörülüyor. Bu amaçla AGT Senegal'in başkenti Dakar'da iklim nötr bir lokasyon inşa ediyor. Torsten Schreiber, kıtalaraşırı işbirliğinin ne kadar önemli olduğunu ve karısı ile kendisinin şahsen bu gayeye ne kadar bağlı olduklarını vurguluyor: "Küresel enerji dönüşümünü ileri taşımak için özellikle çeşitli kültürler olmak üzere her bir bölgenin içinde bulunduğu durumlar doğrultusunda anlayışa ihtiyacımız var. Küresel Güney'de yer alan ülkelerin ihtiyaçları, gelişmişlik düzeyleri daha ileride olanlara kıyasla çok farklı. Sadece karşılıklı anlayış, saygı ve cesaret, gidişatı gerçekten değiştirme çabası, küresel enerji dönüşümünü neticeye ulaştıracaktır."