Ustawa o nadzorze nad łańcuchami dostaw chroni ludzi na całym świecie

Wiele milionów ludzi na świecie cierpi z powodu zbyt niskiego wynagrodzenia za pracę oraz nieprzestrzegania podstawowych standardów socjalnych. Dotyczy to na przykład lekceważenia zakazu pracy przymusowej i pracy dzieci. Prawie 80 milionów dzieci na całym świecie pracuje w warunkach wyzysku w fabrykach włókienniczych, kopalniach, kamieniołomach oraz na plantacjach. Chcesz wiedzieć, w jaki sposób niemiecki rząd i niemiecka gospodarka dbają o przestrzeganie podstawowych standardów socjalnych? Odpowiedzi znajdziesz tutaj:

W jaki sposób Niemcy wspierają przestrzeganie podstawowych standardów socjalnych na świecie?

Jednym ze środków zwalczania niehumanitarnych praktyk jest uchwalenie ustawy o nadzorze nad łańcuchami dostaw. Obowiązuje ona w Niemczech od 2023 roku i na początku objęła przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 3000 osób. Celem ustawy jest ochrona praw człowieka w międzynarodowych łańcuchach dostaw. Zobowiązuje ona firmy do reagowania na nieprawidłowości, które mogą występować podczas zakupu materiałów z zagranicy. Ustawa umożliwia także organizacjom pomocowym i związkom zawodowym reprezentowanie osób poszkodowanych przed niemieckimi sądami.

Jakich przedsiębiorstw dotyczy ustawa o nadzorze nad łańcuchami dostaw?

„Ustawa o zachowaniu należytej staranności w łańcuchach dostaw”, bo tak brzmi jej oficjalna nazwa, obowiązuje początkowo wyłącznie przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 3000 osób. Jak informuje niemiecka minister ds. współpracy gospodarczej i rozwoju, Svenja Schulze, ustawa dotyczy obecnie ok. 900 firm. Dla tych przedsiębiorstw, ich własnego obszaru działalności oraz bezpośrednich i pośrednich dostawców ustanowiono odmienne wymagania.

Co ustawa o nadzorze nad łańcuchami dostaw oznacza dla przedsiębiorstw?

Przede wszystkim muszą one dbać o to, aby w ich łańcuchach dostaw były przestrzegane prawa człowieka. Obowiązek należytej staranności dotyczy zasadniczo całego łańcucha dostaw – od pozyskania surowca po produkt gotowy do sprzedaży. Nałożone wymagania są zróżnicowane, zwłaszcza ze względu na poziom wpływu przedsiębiorstwa na podmiot łamiący prawa człowieka oraz różne etapy w łańcuchu dostaw.

Jakie obowiązki nakłada na przedsiębiorstwa ustawa o nadzorze nad łańcuchami dostaw?

Według Federalnego Ministerstwa Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (BMZ), firmy muszą przeprowadzić analizę ryzyka, rozwinąć system zarządzania ryzykiem oraz mechanizm rozpatrywania skarg, jak również publikować sprawozdania z tych działań. W razie naruszeń w ramach własnej działalności lub po stronie bezpośrednich dostawców, przedsiębiorstwa muszą bezzwłocznie podjąć działania, „aby zapobiegać takim naruszeniom, przerwać je lub zmniejszyć ich zakres”.

W jaki sposób kontrolowane jest przestrzeganie ustawy o nadzorze nad łańcuchami dostaw?

Federalny Urząd ds. Gospodarki i Kontroli Eksportu (BAFA) sprawdza, czy przedsiębiorstwa przestrzegają zapisów ustawy. Kontroluje on sprawozdania spółki i rozpatruje ewentualne skargi. Jeżeli BAFA stwierdzi zaniedbania lub naruszenia, może nałożyć kary finansowe i wyłączyć przedsiębiorstwo z dostępu do zamówień publicznych w Niemczech.

Czy ustawa o nadzorze nad łańcuchami dostaw odnosi się również do zagranicznych przedsiębiorstw w Niemczech?

Ustawie podlegają także niemieckie oddziały przedsiębiorstw zagranicznych. Czynnikiem decydującym jest liczba pracowników w Niemczech, ponadto obowiązują takie same zasady jak w przypadku niemieckich przedsiębiorstw.

Co zmieni się w 2024 roku w niemieckiej ustawie o nadzorze nad łańcuchami dostaw?

Od 2024 roku ustawa będzie obowiązywać także dla przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 1000 osób. W Niemczech istnieje około 4800 przedsiębiorstw tej wielkości. Małe i średnie przedsiębiorstwa nie podlegają ustawie.

Jak ustawa o nadzorze nad łańcuchami dostaw pomaga osobom za granicą?

Ofiary naruszeń praw człowieka za granicą, pracujące bezpośrednio lub pośrednio dla niemieckich firm lub firm w Niemczech, mogą dochodzić swoich praw przed niemieckimi sądami. Dodatkowo mogą one również złożyć skargę w Federalnym Urzędzie ds. Gospodarki i Kontroli Eksportu (BAFA). Niemieckie związki zawodowe i organizacje pozarządowe mogą pomagać osobom poszkodowanym z innych krajów w dochodzeniu ich praw przed sądami niemieckimi.