Kalifiye olmak ve fırsatlar

Bir genç olarak Türkiye'de eğitimini tamamlamış olan herkes üniversiteye gitmek için can atıyor. Oya Dinçdoğdu "Burada akademik eğitimin önemi çok büyük" diyor. Bir yandan bu kesinlikle kötü bir işaret değil ama birçok şirket bunu eleştiriyor. Dinçdoğdu "Mezunlar çok fazla teorik bilgiye sahip ancak bunları nasıl pratiğe dökecekleri konusunda neredeyse hiç tecrübe edinmemişler" diye açıklıyor. "Alman mesleki eğitiminde olduğu gibi iki alanın iç içe geçmesi burada oldukça alışılmadık bir durum."

Oya Dinçdoğdu bunu değiştirmek için çalışıyor. Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası'nın (AHK Türkiye) "Beceri Uzmanı" olarak, Alman modeline dayalı ikili mesleki eğitimi teşvik ediyor ve şirketlere, okullara ve üniversitelere ilgili yapıların kurulması konusunda tavsiye veriyor. Görevi, Federal Ekonomi ve İklim Koruma Bakanlığı'nın (BMWK) "Beceri Uzmanları" programı tarafından finanse ediliyor.

Alman iş piyasasına bağlantı

İnisiyatif, 2017 yılından beri her yıl on tane yurt dışı ticaret odasına mesleki eğitim alanında faaliyetler düzenleme konusunda destek veriyor. Özellikle Türkiye'deki Alman şirketlerinin ve yerel iş ortaklarının ihtiyaçları odak noktasında bulunuyor. Ocak 2023 tarihinden beri programın bir parçası olan AHK Türkiye'deki Dinçdoğdu ve ekibi, ayrıca yurt dışından gelen nitelikli çalışanların Alman iş piyasasına geçişi için hazırlanma ihtimalini de test ediyor. Bu amaçla öğretim planı, ilgili referans mesleğin Almanya'da tanınmasını hedefleyen ek modüllerle düzenleniyor. "Bu, Türk gençlerin Türkiye'de kaliteli, pratiğe dayalı bir mesleki eğitimini tamamlaması ve ek olarak Alman iş piyasası için bağlantı niteliği kazanması anlamına geliyor."

Gençlerin daha sonra kendilerini nasıl yönlendirdiklerine bağlı olarak, Alman şirketlerinin yerel ortamında iyi beklentileri var. Ya da mezunlar Almanya'da bir kariyer yapmaya karar verir ve nitelikleri sayesinde orada da hızlı ve sorunsuzca bir yer edinebilirler. AHK'nin müdürü Dr. Thilo Pahl "Türkiye muazzam bir demografik potansiyele sahip" diyor. Türkiye'de 20 milyon genç okula gidiyor, Almanya'da bu rakam altı milyon ve nüfus neredeyse aynı.

Brezilya'dan ve Kuzey Afrika'dan gelen nitelikli çalışanlar

Barbara Konner'in bildirdiği üzere benzer bir durum "demografisi; yüksek nüfus artışı, yüksek eğitim standardı ve düşük ortalama yaş ile karakterize edilen" Brezilya'da da var. Konner, AHK Türkiye'den sonra ikinci Alman Yurt Dışı Ticaret Odası olan AHK São Paulo'nun müdürü. Şu anda "Beceri Uzmanları" programına katılıyorlar ve odak noktaları nitelikli çalışanların kazanılması. "AHK São Paulo olarak biz Brezilya'daki demografik gelişmenin getirdiği zorlukların aşılmasına proaktif bir katkıda bulunmak istiyoruz.” Türkiye'ye benzer şekilde, ülkede mesleki eğitim şu ana kadar okullar ve üniversiteler tarafından şekillendirildi. Alman yurt dışı okulu Colégio Humboldt'daki meslek okuluyla iş birliği içinde artık hedeflenen nitelikler ve ikili meslek eğitimi sunuluyor.

BMWK, Almanya'da düzenli iş gücü için çabalayan tek devlet kurumu değil. Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı (BMZ) "Kuzey Afrika ve Avrupa Arasında Düzenli İş Göçünün ve Hareketinin Desteklenmesi" ("Towards a Holistic Approach to Labour Migration Governance and Labour Mobility in North Africa" – THAMM) projesiyle AB ortak kurumları ile beraber Kuzey Afrika'da stajyerlerin ve nitelikli iş gücünün Almanya'ya gelmesini finanse ediyor. Projeyi yürüten Alman Uluslararası İşbirliği Kurumu (GIZ) GmbH'den Andrea Milkowski, "Almanya'daki şirketler, göçmenler ve menşe ülkeler eşit şekilde faydalanmalı" diyor. "Bir yandan Almanya'da çalışma fırsatı bulacak, diğer yandan memleketlerinin iş piyasasındaki fırsatlarını iyileştirecekler."

Dil kursları ve kültürlerarası eğitimler

GIZ, Mısır, Fas ve Tunus'taki bakanlıklar ve iş ajanslarının yanı sıra Almanya'daki Federal İş Ajansı (BA) ile yakın işbirliği içinde çalışıyor. BA ve yerel iş ajansları öncelikle adayları seçiyor ve daha sonra onları Almanya'daki şirketlerle iletişime geçiriyor. Gençler Almanya'ya geldikten sonra burada örneğin tanıtım atölyeleri ve görüşme saatleri ile destekleniyor. THAMM 2020 yılından beri üç ülkede örneğin B1 seviyesine kadar olan dil kurslarıyla ve kültürlerarası eğitimlerle neredeyse 700 ilgili başvuru sahibini göçe hazırladı. Proje Almanya çapında şimdiye kadar 412 stajyerin yanı sıra nitelikli elemanı mesleki eğitime yerleştirdi veya istihdam etti.

Thüringen Eyaleti tarafından AB fonlarıyla finanse edilen CRAFT projesi, zanaat meslekleri için nitelikli çalışan istihdam etmeyi amaçlıyor. Erfurt Zanaatkârlar Odası şirketleri yurt dışından gelen stajyer ve nitelikli çalışan arayışında destekliyor. Odak noktası Vietnam, Gürcistan, Moldova ve Kazakistan. 18 ila 27 yaş arası gençler bir mesleki eğitime başvurma veya hemen bir Thüringen şirketinde çalışan olma fırsatına sahip. Seçim; meslek ve dil okulları, liseler ve üniversitelerin yanı sıra menşe ülkelerdeki bakanlıklar ve dış temsilciliklerle işbirliği içinde yapılıyor.

Beceri Uzmanları, THAMM ve CRAFT gibi uluslararası eğitim inisiyatiflerinin başarısı da ilgili ülkelerdeki ikili meslek eğitimi seçeneklerinin tanınırlığına ve kabulüne bağlı. "Latin Amerika'da Eğitim Ortaklıkları" (APAL) programının ardındaki fikir, özellikle erken başlamak ve gençleri bu kariyer yolu hakkında bilgilendirmek. El Salvador ve Meksika'daki PASCH okullarının öğrencilerini ve mezunlarını Almanya'daki ikili meslek eğitimine hazırlıyor. PASCH, Federal Dış İşleri Bakanlığı'nın Yurt Dışı Okullar Merkezi (ZfA), Goethe Enstitüsü, Alman Akademik Değişim Servisi (DAAD) ve Pedagojik Değişim Servisi (PAD) ile işbirliği içinde yürüttüğü bir inisiyatiftir. 2021'in başından beri PASCH, Meksika Goethe Enstitüsü, Federal İş Ajansı ve Almanya'nın çeşitli şehirlerindeki klinikler APAL'da el ele çalışıyor. Nitelikli çalışanlar bakım sektörünün yanı sıra tıbbi-teknik mesleklere yerleştiriliyor.