Przejdź do głównej zawartości

Kto w Niemczech „gryzie kwaśne jabłko”

W języku niemieckim występuje wiele ciekawych idiomów. W tym artykule znajdziesz kilka przykładów i poznasz ich historię. 

Wolf ZinnWolf Zinn, 20.11.2024
„In den sauren Apfel beißen“ („łapać byka za rogi”)
„In den sauren Apfel beißen“ („łapać byka za rogi”) © AdobeStock

„Auf dem Holzweg sein“ („być w błędzie”, dosł. „być na drewnianej drodze”) 

Jeżeli ktoś jest „na drewnianej drodze”, wtedy jest w błędzie. Ten idiom jest związany ze średniowiecznymi lasami. Ścieżki, które były tworzone na potrzeby zbierania drewna nie prowadziły do celu, ale kończyły się w środku lasu. Jeżeli ktoś wejdzie na drewnianą drogę, wtedy nie zajedzie daleko.  

„Auf den Hund gekommen“ („zejść na psy”) 

Idiom „Auf den Hund gekommen“ („zejść na psy”)
Idiom „Auf den Hund gekommen“ („zejść na psy”) © Shutterstock

Jeżeli ktoś „zszedł na psy”, wtedy potrzebuje pomocy lub pieniędzy. Źródłem tego idiomu są prawdopodobnie skrzynie rycerskie, z których niektóre były zdobione wizerunkami psów na dnie. Po opróżnieniu skrzyni pojawiało się przedstawienie psów i wtedy każdy wiedział: ta skrzynia jest pusta. Niektórzy ludzie używają tego wyrażenia ironicznie, gdy ktoś bierze sobie psa. 

„Da steppt der Bär“ („niezła impreza”, dosł. „tańczący niedźwiedź”) 

Często Niemcy sprawiają wrażenie ludzi gruntownych i twardo stąpających po ziemi. Jednak tym idiomem wyrażają swoją dziką stronę. „Da steppt der Bär” opisuje ostrą imprezę, na której dużo się dzieje. Powiedzenie pochodzi ze średniowiecznych jarmarków, gdzie tresowane, tańczące niedźwiedzie dostarczały ludziom rozrywki. 

„Alles in Butter“ („wszystko w porządku”, dosł. „wszystko w maśle”) 

Ten idiom, jak wiele innych, pochodzi z czasów średniowiecza. Wtedy delikatne towary, takie jak szkło czy porcelana, często docierały do Niemiec drogą przez Alpy. Wiele z nich rozbijało się jednak po drodze. Pewnego razu jeden z kupców wpadł na pewien pomysł: włożył szkło do beczek, a następnie zalał je gorącym, płynnym masłem. Gdy masło ostygło stwardniało i zabezpieczyło szkło na czas transportu – czyli towary tego kupca były „całe w maśle”.  

„Den Löffel abgeben“ („kopnąć w kalendarz”, dosł. „oddać łyżkę”) 

Idiom „Den Löffel abgeben“ („kopnąć w kalendarz”)
Idiom „Den Löffel abgeben“ („kopnąć w kalendarz”) © picture alliance / BREUEL-BILD

Ten idiom odnosi się do sedna, a raczej do ostatniego rozdziału każdego życia. „Den Löffel abgeben“ opisuje luźno śmierć człowieka. To powiedzenie pochodzi z okresu średniowiecza, gdy w domach każdy miał swoją własną, nierzadko rzeźbioną łyżkę. Ten, kto oddał łyżkę, już nigdy nie usiadł przy stole do wspólnego posiłku. Jakże pragmatyczny, a zarazem poetycki opis, nieprawdaż? 

„Ich glaub’, mein Schwein pfeift“ („niech mnie gęś kopnie”, dosł. „moja świnia chyba gwiżdże” 

Niektórzy Niemcy mówią „Ich glaub’, mein Schwein pfeift“, gdy są bardzo zaskoczeni lub poirytowani. Ale co ma z tym wspólnego świnia? Zupełnie nic. Jednak przekaz jest bardzo obrazowy: gdybyśmy rzeczywiście zobaczyli świnię gwiżdżącą piosenkę, bylibyśmy co najmniej zaskoczeni. 

„In den sauren Apfel beißen“ („łapać byka za rogi”, dosł. „ugryźć kwaśne jabłko”)  

Zycie to nie tylko przyjemności, czasami trzeba „złapać byka za rogi”. Ten zwrot pochodzi prawdopodobnie z czasów, gdy głodni żołnierze szukali pożywienia na jabłoniach i znajdywali jedynie niedojrzałe owoce. Wtedy kwaśne jabłko stało się symbolem nieprzyjemnych, ale koniecznych decyzji.  

„Aus dem letzten Loch pfeifen“ („gonić resztkami sił”, dosł. „gwizdać z ostatniego otworu”) 

Idiom „Aus dem letzten Loch pfeifen“ („gonić resztkami sił”)
Idiom „Aus dem letzten Loch pfeifen“ („gonić resztkami sił”) © Shutterstock

To powiedzenie jest znane od XVII wieku. Odnosi się do otworów instrumentu dętego, takiego jak flet. Z ostatniego otworu wydobywa się najwyższa nuta, którą można zagrać na instrumencie. W przenośni oznacza to, że wszystkie możliwości zostały wyczerpane i nic więcej nie można zrobić.