Kültürdeki çeşitli perspektifler
Alman toplumu farklı ve çeşitli – bu kendini kültür alanında da gösteriyor. Üç alanı tanıtıyoruz.
Edebiyat
Alman edebiyatında göçmen hikayelerine ve göç sonrası hikayeler çok güncel. Göçmen edebiyatı hala mülteciliği, göçü ve Almanya’ya gelişi konu alırken göç sonrası eserlerde ikinci veya üçüncü kuşağın deneyimleri ele alınıyor: Göçmenlerin bizzat Almanya’da doğup sosyalleşen çocukları, iki dünya arasında geçen hikayeleri anlatıyor. Hintli bir babanım ve Polonya kökenli bir annenin kızı olan Alman kültür bilimcisi Mithu Sanyal’ın (1971 doğumlu) “Identitti” adlı romanı bir çok ödül aldı. Türk-Kürt kökenli gazeteci Fatma Aydemir’in (1986) çok övülen romanı “Ellbogen” (Dirsek) bu yıl beyaz perdeye uyarlandı.
Tiyatro
Pınar Karabulut (1987) Köln Tiyatrosu, Münih Salon Tiyatrosu, Berlin Alman Operası ve Berlin Alman Tiyatrosu gibi yerlerde tiyatro yönetmenliği yapıyor. 2025/2026 oyun döneminde İsviçre’deki ünlü Zürih Tiyatro Salonu’nda eş direktörlük yapacak. Karabulut söz konusu çeşitlilik olunca tiyatroda hâlâ geri kaldığımız pek çok şey olduğunu düşünüyor. Ancak burada da değişim söz konusu: “Buna karşın genç nesil birlik konusunda çok daha fazla kafa yoruyor. Mesela bir rol için öneri yapma fırsatım olduğunda her zaman kadınları* önermeye çalışırım. Rejisörlük ekibimde büyük oranda kadınlarla çalışıyorum ve PoC (People of Color) ve kuir insanlara iş vermeye çalışıyorum. Kültürümüzün ve toplumumuzun daha fazla fırsat eşitliğine ihtiyacı var.”
Film
Alman sinemasının göçmenlerin ve onların çocuklarının şekillendirdiği kısmı artık ne eleştirmenler ne de toplumun büyük bir kesimi arasında marjinal bir fenomen değil. Türk kökenli Alman film yapımcısı İlker Çatak bir Alman okulunda gerçekleşen hırsızlık olaylarını konu alan “Öğretmenler Odası” filmiyle bu yıl Oscar’a aday gösterildi. Türk-Alman kökenli rejisör Fatih Akın Almanya’daki göçmen kökenli insanların hayat tecrübelerini anlattığı eseriyle aralarında Altın Küre’nin de bulunduğu pek çok ödüle layık görüldü. Lübnan doğumlu Alman oyuncu ve rejisör Kida Khodr Ramadan "4 Blok" ile gişe rekorları kıran bir film çekti ve Alman Televizyon Ödülü'nü kazandı.
____________________________
Açıklama: Almancada “Kadın” kelimesinin ardında bulunan yıldız işareti kendini “kadın” olarak tanımlayan, bu şekilde tanımlanan ve/veya kendini bu şekilde görünür kılan herkesin kastedildiği anlamına gelir.
