Obywatel w mundurze

Na pierwszy rzut oka wydaje się, że demokracja nie do końca pokrywa się z żołnierskim życiem. Wiele osób kojarzy z żołnierzami wyłącznie rozkazy i posłuszeństwo. Jednak Bundeswehra w Niemczech żyje i działa zgodnie z zasadami, które łączą wymagania wojskowe i demokratyczne wartości.  

Na czym polega zasada „obywatela w mundurze”? 

Główną ideą zasady „Innere Führung” („Wewnętrzne Przywództwo”) w Bundeswehrze jest postrzeganie żołnierza jako obywatela w mundurze. Zasada ta podkreśla, że niegdyś osoby odbywające służbę wojskową, a dzisiaj zawodowi żołnierze są postrzegani przez Bundeswehrę przede wszystkim jako obywatele. Ponadto, ta zasada umożliwia im udział w życiu politycznym i zachęca do edukacji na obszarze etycznym i politycznym. Zasada ta obowiązuje od momentu założenia Bundeswehry 12 listopada 1955 roku. 

Co oznacza zasada „Innere Führung” w Bundeswehrze? 

Zasada „Innere Führung”, która opiera się na idei żołnierza myślącego i działającego odpowiedzialnie, została opracowana w momencie utworzenia Bundeswehry. Zobowiązuje ona członków Bundeswehry do przestrzegania liberalno-demokratycznego porządku podstawowego Republiki Federalnej Niemiec i jednoznacznie ustala granice wydawanych rozkazów i posłuszeństwa: żołnierze muszą odmawiać wykonywania rozkazów nakazujących im dokonywanie czynów przestępczych. Dzięki takiemu podejściu indywidualne prawa obywatela nie kolidują z wojskowymi obowiązkami żołnierza.  

Dlaczego Bundeswehra to „armia parlamentarna”?  

Zgodnie z zasadą „Innere Führung”, w Bundeswehrze obowiązuje „prymat polityki”. Oznacza to, że to parlament, czyli Bundestag, kontroluje niemiecką armię. Dlatego każda decyzja o udziale w operacjach zbrojnych musi zostać podjęta w Bundestagu, natomiast rząd może ją jedynie zaproponować. Ponadto, w Bundestagu istnieje urząd Pełnomocnika ds. Wojskowych, do którego każdy żołnierz może zwrócić się bezpośrednio. Osoba piastująca ten urząd nadzoruje, aby godność ludzka i podstawowe prawa żołnierzy były zawsze przestrzegane.