"Ortak değerler temelinin açık bir şekilde tanınması"
Göç, Mülteciler ve Uyumdan sorumlu Bakan Reem Alabali-Radovan, vatandaşlığa geçişin kolaylaştırılmasının Almanya'nın temel çıkarları arasında yer aldığını sölüyor.
Sayın Alabali-Radovan, Haziran 2024 tarihinde yeni Vatandaşlık Yasası yürürlüğe girdi. Almanya'nın modern bir göç ülkesi olması yolundaki değişiklikleri Almanya'nın gelişimine nasıl kategorize ediyorsunuz?
Reform büyük bir başarı, birçok insan yıllardan ve on yıllardan beri bunu bekliyordu. Değişikliklerle birlikte nihayet başka ülkelerin modern vatandaşlığa kabul yasalarını yakalıyoruz. Yasa, federal hükümetin modern bir göç ülkesine giden yolda halihazırda kararlaştırdığı birçok projeden meydana geliyor.
Yasayla gelen önemli bir yenilik genel çifte vatandaşlık olanağı. Değişiklik hangi avantajları sağlıyor?
Ülkemizdeki birçok kişi zaten bugün birden fazla vatandaşlığa sahip. Ancak şimdiye her vatandaşlığa geçişte kadar çok vatandaşlılığa izin verilmiyordu. Yasayla nihayet adalet yaratıyoruz ve herkese Alman vatandaşlığının yanında kendi vatandaşlıklarını da elde tutma olanağı sunuyoruz.
Ayrıca yasa sayesinde vatandaşlığa kabul için engeller düşürülüyor, örneğin daha kısa bir asgari ikamet süresi sayesinde. Bu neden gerekliydi?
Diğer göç ülkelerinde daha kısa ikamet süreleri uzun zamandan beri söz konusuydu. Bu noktada kopacak olursak, uluslararası karşılaştırmada nitelikli iş gücü için cazibemizi yitiririz. Ama tabii ki herkesin vatandaşlığa kabul için diğer önkoşulları yerine getirmesi gerekiyor, örneğin iyi Almanca konuşmak, kendi geçimini sağlamak ve özgür demokratik temel yasamızı tanımak.
Vatandaşlığa kabul süreçlerinin daha hızlı ve daha verimli olacağı söyleniyor. Yasa bu konuda hangi tedbirleri öngörüyor?
Almanya'da vatandaşlığa geçiş sağlayan çoğu insan halihazırda yurt dışı makamları ile irtibat kurmuş, dokümanları ve ispatları sunmuştur. Yine de bir çok dokümanın halen iki kez sunulması gerekiyor. Bu başvuru sahibi ile başvuruyu değerlendirmeye alan için süreçleri zorlaştırıyor. Yeni yasayla şimdi makamlar arasında daha iyi bir bilgi alışverişi mümkün. Aynı zamanda vatandaşlığa kabul makamlarının çalışanlarını çalışmaları sırasında desteklemek için birçok süreci dijitalleştiriyoruz. Böylece mevcut veriler daha verimli bir şekilde kullanılabilecek.
Örneğin uzman iş gücü açısından ele alındığında yeni yasa Almanya'nın ekonomik ve toplumsal gelişimine ne ölçüde pozitif bir katkı sağlayacak?
Nitelikli iş gücü ve iş gücü eksikliği henüz günümüzde devasa, özellikle sağlık ve bakım alanında işler dramatik durumda. Daha fazla nitelikli iş gücünün ve çalışanın gelmesi ve tabii kalması bizim temel menfaatimiz. Bunun için koşulları yaratmak zorundayız: Hukuken bunu yaptık ama toplumsal olarak da bir şeyler değişmeli. Bu insanların nitelikli iş gücü olarak Alman iş piyasasına kazanılması bir mesele ancak bir diğeri de onların burada kalıcı olmayı istemelerini sağlamak. Bunun pozitif bir hoş geldin kültürü ile çok fazla alakası var: Uyum teklifleri, çocuklar için gündüz bakımevleri ve gelecekte vatandaşlığa kabul için adil bakış açıları. Şu soruyu da sormak gerekiyor: Almanya'daki hava nasıl? Tüm bunlar Almanya için karar verme konusunda bir rol oynuyor.
Yeni yasayı eleştirenler, bu yüzden Alman vatandaşlığının değer yitirdiğini söylüyor. Böylesi sesleri nasıl karşılıyorsunuz?
Bunun tersi bir durum söz konusu: Yasa daha hızlı entegrasyonu cazip kılıyor. Yasada Alman vatandaşlığının bir ortak değerler temelinin açık bir şekilde tanınması anlamına geldiğini de belirledik. Vatandaşlığa geçiş için başvuruda bulunanlar, özgür demokratik temel yasayı, nasyonal sosyalist kanunsuz hükümdarlığının ve onun neticeleri, özellikle Yahudi yaşamının korunması için Almanya'nın özel sorumluluğunu açık bir şekilde tanımalıdır. Bir insanın antisemitik, ırkçı veya başka bir şekilde insan onurunu hiçe sayan bir şekilde davranması halinde, vatandaşlığa kabul mümkün değildir.
Göç geçmişi olan insanlara sahip insanlarla kişisel görüşmelerinizden: Vatandaşlığa kabul ne anlama geliyor?
Vatandaşlığa kabul bir çok insan için güvenlik, demokrasi, işler durumdaki bir hukuk devleti içinde bir yaşam anlamına geliyor. Temel yasa insan onurunu en üstte tutuyor, kökeni, dini, cinsiyeti ve ten rengi ne olursa olsun herkes için aynı hakları garanti ediyor. Öte yanan insanların bu ülkede bir geleceğe ve Alman vatandaşlığına geçmeye karar vermeleri, Almanya'daki yaşam için büyük bir kazanç ve takdir anlamına gelmektedir.
Reem Alabali-Radovan,
1990 yılında Moskova'da doğmuş, Alman Federal Meclisi'nin üyesive 2021 yılından bu yana Göç, Mülteciler ve Uyumdan sorumlu Bakan. Ayrıca kendisi 2022 yılından beri federal hükümet ırkçılıkla mücadele sorumlusu.