Ana içeriğe geç

Dil denetleyicileri: Çok dilli çocuklar bilime böyle katkı sağlıyor

Mannheim’da 100’ün üzerinde milletten insan yaşıyor ve daha fazla dil konuşuyorlar. Bu durum, araştırmacıların da ilgisini çekiyor.  

20.11.2024
Dil denetleyicisi Imran, kendi dil portresini sunuyor.
Dil denetleyicisi Imran, kendi dil portresini sunuyor. © TS/IDS/Schoppa-Briele

Mannheim’daki çocuklar ve gençler Leibniz Alman Dili Enstitüsü’nün araştırmacılarıyla birlikte çok dilli gündelik yaşamlarının bilimsel yönlerini keşfedebiliyor. Dil denetleyicisi olarak tanımlanıyorlar ve doğrudan araştırma sürecine dahil olarak çeşitliliğe sahip dünyalarını tanımlıyorlar ve kendi araştırma sorularını geliştiriyorlar. 

Kalbin dili 

İlkokul öğrencileri, kendi kitaplarını yazdıkları bir projede profesyonel bir yazarla birlikte çalışıyorlar. Konu çok dillilik ile ilgili kendi deneyimleri: Evde başka ve okulda başka bir dil konuşmak nasıl bir şey? Çocuklar ayrıca kendi dillerinde sesli okuma yapıyor – yani Almanca, Arapça, Bulgarca, İtalyanca, Lehçe ve Türkçe. 

Dil denetleyicilerinin bir başka alt projesinde ise çocuklar, dil portreleri oluşturuyorlar. Bir vücut taslağı üzerinde, kendi dillerini vücudun neresinde gördüklerini çiziyorlar. İtalyan milli takımını tutan genç bir futbol taraftarı, ayakları İtalya bayrağının renkleriyle bezedi. Ancak çok sayıda çocuk ana dilleri için kalbi boyuyor. Bu projeler yalnızca bilime heyecan verici konular kazandırmakla kalmıyor, aynı zamanda çocuklara çok dilliklerini bilinçli bir şekilde kullanma konusunda da yardımcı oluyor. 

Şehirde dillerin izleri 

Mannheim’ın Neckarstadt-West semtinde sağına soluna bakınan herkes, buradaki çok sayıda dili keşfedecektir: Çıkartmalarda ve graffitilerde, camekânlarda, restoranlarda veya tabelalarda. Yaşı daha büyük olan dil denetleyicisi gençler, semtlerini gezerek bu tür dil izlerine göre haritalıyorlar. Dilbilimde “Dilbilimsel peyzaj” diye bir kavram vardır. Veriler analiz edilir ve kamusal alandaki çok dillilik hakkında yeni bakış açıları sunar. 

Mannheim’daki çeşitlilik semtindeki çok dillilik hakkında bir şarkı: 
Dil denetleyicisi şarkısı: Lütfen beni dinle! (İngilizce altyazılı) 

Bu “Vatandaş bilimi” yaklaşımı bölgenin genç insanlarını dahil ediyor. Aynı zamanda bilime olan güveni güçlendirmek de arkasında yatıyor. Ancak her şeyden önce bir vatandaş bilimsel yaklaşım toplumun seslerini dinleyerek yeni bakış açıları ve araştırma soruları ortaya koyuyor. Bunun için Alman Dili Enstitüsü ‘nün dil denetleyicileri defalarca ödül aldı, örneğin “Avrupa Birliği Vatandaş Bilimi Ödülü 2024”.